Eşarî Ak?id Literatüründe Selçuklu ve Osmanlı Medreseleriyle Özdeşleşen İki Eserin Karşılaştırılması (Cüveynî Ve Îcî’nin Ak?id Metinleri Üzerine Bir Tahlil)

dc.contributor.authorYavuz, Abdullah Ömer
dc.date.accessioned2024-10-29T17:55:00Z
dc.date.available2024-10-29T17:55:00Z
dc.date.issued2022
dc.departmentTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
dc.description.abstractİslam düşünce tarihinde mezhepleri belirli olgulara göre incelemek öne çıkmaktadır. Bu araştırmada, ak?id metinlerini merkeze alarak mezhebi gelişimi, ak?id eserleri üzerinden okumak amaçlanmaktadır. Eş?arîliği merkeze alarak bu mezhebin ak?id literatürünü genel hatlarıyla belirleyip iki Eş?arî ak?id eserini merkeze almaktayız. İncelediğimiz bu iki ak?id metni Selçuklu ve Osmanlı medreseleriyle özdeşleşmiş eserlerdir. Cüveynî’nin el-Ak?detü’n-Nizâmiyye’si ve Îcî’nin el-Ak?idü’l-Adudiyye’si Eş?arî ak?id geleneği açısından son derece kıymetli kimlik metinlerdir. Selçuklu düşünce dünyasının bir ürünü olarak Cüveynî’nin eseri, ak?id konularını çok daha geniş başlıklar ve açıklamalarla ele almaktadır. Cüveynî, çoğu meselede alenen Mu?tezile’yi hedefe alarak eleştirilerini sıralamaktadır. Îcî’nin el-Ak?idü’l-Adudiyye’si ise Osmanlı medreselerinin temel kitaplarından birisidir. Îcî’nin eserinde ise sade anlatım ve öz bir ak?id sunumu dikkat çekmektedir. Esere bakıldığında muhatap kitlenin değiştiği, Mu?tezile karşıtlığının çok baskın olmadığı dikkat çekmektedir. Ayrıca Îcî’nin metninde imâmet/hilâfet meselesi üzerinden siyasi bir yorum ak?ide dâhil olurken Sünnî sahabe algısı olan efdâliyet de vurgulu bir biçimde ifade edilmektedir. Cüveynî ve Îcî’nin ak?id eserleri; muhataplarına, yazıldığı döneme ve daha pek çok nedene bağlı olarak Eş?arîliğin tarihsel gelişim izlerini taşımaktadır.
dc.identifier.doi10.47424/tasavvur.1092916
dc.identifier.endpage412
dc.identifier.issn2619-9130
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage387
dc.identifier.trdizinid529623
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.47424/tasavvur.1092916
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/529623
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.11776/13693
dc.identifier.volume8
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online)
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectAk?id
dc.subjectMezhep kimliği
dc.subjectİslam Mezhepleri Tarihi
dc.subjectMedrese
dc.subjectEş?arîlik
dc.titleEşarî Ak?id Literatüründe Selçuklu ve Osmanlı Medreseleriyle Özdeşleşen İki Eserin Karşılaştırılması (Cüveynî Ve Îcî’nin Ak?id Metinleri Üzerine Bir Tahlil)
dc.typeArticle

Dosyalar