Şemseddin es-Semerkandî’de Bilginin Tanımı Problemi

dc.contributor.authorCengiz, Mehdi
dc.date.accessioned2024-10-29T17:54:59Z
dc.date.available2024-10-29T17:54:59Z
dc.date.issued2022
dc.departmentTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
dc.description.abstractBilginin tanımı problemi kelâm ve felsefe geleneklerinde tartışılmış, özel-likle mantık tanım teorisinin kelâm disiplinine dâhil olması ile birlikte müte-kaddimûn döneminde ortaya konan tarifler sonraki dönem düşünürler tara-fından tenkit edilmiştir. Temelde bilginin zarûrî mi yoksa kesbî mi olduğu sorunu etrafında şekillenen bu tartışmaya dâhil olan Şemseddin es-Semerkandî (ö. 722/1322), gerek İbn Sînâ’nın el-İşârât ve’t-tenbîhât’ına yazdığı şerhte gerekse kelâm disiplini ile ilgili kaleme aldığı el-Meârif adlı eserinde tanımın çeşitleri ve özellikleri hakkında bilgi vermiştir. Ayrıca bilginin tanımlanıp tanımlanamayacağı sorununu da inceleyen Semerkandî, Fahreddin er-Râzî (ö. 606/1210) gibi bilginin anlamının çok açık olduğunu öne sürmüştür. Bu çerçevede İbn Sînâ (ö. 428/1037) özelinde Meşşâî geleneğin ortaya koyduğu bilgi tanımını eleştiren Semerkandî, bilginin varlıksal ve yokluksal tanımlarını belirleyip bunları tenkit etmiştir. Bu çalışma İbn Sînâ’nın temellerini kurduğu ideal tanım nazariyesinin Semerkandî tarafından nasıl ele alındığını ve bunun üzerinden Semerkandî’ye göre bilginin tanımı problemini konu edinmektedir. Ayrıca bu makale ile Semerkandî’nin bilgiyi tanımlamadığı öne sürülmüştür. Bu doğrultuda makalenin girişinde Semerkandî öncesi kelâm geleneğinde bilginin tanımı tartışmalarına ve konunun taraflarına yer verilmiştir. Ardından Semerkandî’ye göre ideal tanımın özelliklerinin belirlendiği bu makalede onun bilgiyi tanımlayıp tanımlamadığı da incelenmiştir.
dc.identifier.doi10.47424/tasavvur.1085871
dc.identifier.endpage183
dc.identifier.issn2619-9130
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage161
dc.identifier.trdizinid529626
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.47424/tasavvur.1085871
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/529626
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.11776/13689
dc.identifier.volume8
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online)
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectTanım
dc.subjectFahreddin er-Râzî.
dc.subjectBilgi
dc.subjectİbn Sînâ
dc.subjectKelâm
dc.subjectFelsefe
dc.titleŞemseddin es-Semerkandî’de Bilginin Tanımı Problemi
dc.typeArticle

Dosyalar