Irak ve Semerkant Hanefîliğininin Nesih Anlayışı (Serahsî’nin Usûl’ü ile Alâuddîn es-Semerkandî’nin Mîzân’ı Çerçevesinde)

dc.contributor.authorAykul, Abdulmuid
dc.date.accessioned2024-10-29T17:54:59Z
dc.date.available2024-10-29T17:54:59Z
dc.date.issued2022
dc.departmentTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
dc.description.abstractHânefî ekolünde fıkıh usûlü yazımı Irak ve Semerkant usûl anlayışı ol-mak üzere temelde iki alt ekole ayrılmıştır. Fıkıh usûlünün kelâmî perspektif-ten yazılması gerektiğini ifade eden Semerkant ekolünün önemli temsilcile-rinden Alâeddin es-Semerkandî (öl. 539/1144), kendisinden önce Hânefî muhitinde yaygınlık kazanan usûl yazım metodunu eleştirir. O, Irak Hânefî usûl çizgisini devam ettiren Ebû Zeyd ed-Debûsî (öl. 430/1039) gibi usûlcüleri eleştirirken Şemsüleimme es-Serahsî (öl.483/1090) ve Ebü’l-Usr el-Pezdevî’den (öl. 482/1089) eserinde ise neredeyse hiç bahsetmez. Oysa çalışmamıza esas aldığımız nesh konusu bağlamında bakıldığında Semerkandî’nin el-Mizan adlı usûl eserindeki sistematiğinin Serahsî’nin usûl eserindeki sistematiği ile neredeyse aynı olduğu görülecektir. Her iki usûlcünün nesh anlayışlarının karşılaştırılmasındaki asıl sebep, nesh konusunun kelâm ile yakın ilişkisidir. Bu çalışmada, her iki usûlcünün neshi nasıl ele aldığı ve nesh yaklaşımları üzerinde durulacak, aralarındaki benzerlik ile farklılıklara işaret edilecektir. Söz konusu bu benzerlik ile farklılıkların Semerkandî’nin Irak meşâyihini eleştirisi ile örtüşüp örtüşmediği; başka bir ifade ile Semerkandî’nin kendisinden önceki Hanefî ashabının usûl eserlerinde kelâmî konulara yer vermediğine yönelik eleştirisinde ne derece haklı olduğu Serahsî’nin nesh anlayışı üzerinden de-ğerlendirilecektir.
dc.identifier.doi10.47424/tasavvur.1084570
dc.identifier.endpage287
dc.identifier.issn2619-9130
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage251
dc.identifier.trdizinid529619
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.47424/tasavvur.1084570
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/529619
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.11776/13686
dc.identifier.volume8
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online)
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectSerahsî
dc.subjectSemerkandî.
dc.subjectFıkıh
dc.subjectFıkıh Usûlü
dc.subjectNesih
dc.titleIrak ve Semerkant Hanefîliğininin Nesih Anlayışı (Serahsî’nin Usûl’ü ile Alâuddîn es-Semerkandî’nin Mîzân’ı Çerçevesinde)
dc.typeArticle

Dosyalar