Emîrü’l-Ümerâlık Kurumunun Abbâsî Yönetimine Etkisi
| dc.contributor.author | Ataş, Haci | |
| dc.date.accessioned | 2024-10-29T17:55:05Z | |
| dc.date.available | 2024-10-29T17:55:05Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.department | Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi | |
| dc.description.abstract | Emîrü’l-ümerâ kavramı ilk defa Hz. Ömer zamanında kullanılmıştır. O dönem, “başkomutan” anlamıyla kullanılan bu ifade Abbâsîler devrinde daha yüksek bir rütbeyi ifade ediyordu. Bu kurum Abbâsîler döneminde vezirlik ile hilâfet arasında yer alan bir unvanı ifade etmek için kullanılmıştır. Ancak emîrü’l-ümerâlar, vezirlerden çok daha fazla bir yetkiye sahipti. Bu kurumun ihdas edildiği dönemde vezâret makamı da varlığını sürdürmüş, ancak vezirin herhangi bir yetkisi kalmamıştı. Halife ise, neredeyse bütün yetki ve sorumluluğunu emîrü’l-ümerâya devretmişti. Muazzam yetkilerle donatılmış bu kurumun ortaya çıkış nedeni, ülke genelinde kaybolan siyasî ve ekonomik istikrarın yeniden sağlanmasıydı. Onuncu yüzyılın ortalarında Halife Râzî (ö. 329/940) tarafından kurulan bu müessese yaklaşık on yıl kadar varlığını sürdürmüştür. İbn Râik (ö. 330/942), Beckem (ö. 329/941) ve Tüzün (ö. 333/945) gibi o dönemin nüfuzlu idarecileri emîrü’l-ümerâ yetkisiyle tayin edilmiştir. Bu çalışmada, ülkedeki kötü gidişatı sonlandırmak amacıyla tesis edilen bu kurumun beklenen işlevi sağlayıp sağlayamadığı; olağanüstü yetkilerle donatılmış emîrü’l-ümerâların siyasî ve ekonomik istikrara hangi yönde katkı sağladığı gibi sorulara cevap aranmıştır. Çalışmanın sonucunda, yüksek beklentilerle vazifelendirilen emîrü’l-ümerâların kendilerinden beklenen başarıyı gös-teremedikleri görülmüştür. Daha da kötüsü, emîrü’l-ümerâ olmak için sergi-lenen mücadele sebebiyle, Abbâsî Devleti eski günlerini arayacak duruma gelmiştir. | |
| dc.identifier.doi | 10.47424/tasavvur.1445782 | |
| dc.identifier.endpage | 243 | |
| dc.identifier.issn | 2619-9130 | |
| dc.identifier.issue | 1 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 213 | |
| dc.identifier.trdizinid | 1248814 | |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.47424/tasavvur.1445782 | |
| dc.identifier.uri | https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1248814 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.11776/13784 | |
| dc.identifier.volume | 10 | |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.relation.ispartof | Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online) | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | İslâm Tarihi | |
| dc.subject | Abbâsîler | |
| dc.subject | Emîrü'l-Ümerâ | |
| dc.subject | İbn Râik | |
| dc.subject | Beckem | |
| dc.subject | Tüzün | |
| dc.title | Emîrü’l-Ümerâlık Kurumunun Abbâsî Yönetimine Etkisi | |
| dc.type | Article |
