Mezhep Ashâbına Ait Görüşlerin Temel Bir Argüman Olarak Kullanımı: Hanefîlerin Benimsediği Yönteme Dair Bir İzah Denemesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Hanefî âlimleri, mezhebin kurucu otoritelerine (mezhep ashâbı) ait görüşler ile nasların çatışması durumunda oluşan uyumsuzluğu gidermek için nesih, tahsis, tercih ve tevil gibi çeşitli yöntemlere başvurmuşlardır. Irak Hanefî meşâyihinden Ebü’l-Hasen el-Kerhî’ye (ö. 340/952) nispet edilen meşhur rivayete göre, mezhep ashâbının görüşlerine aykırı olan nasların neshedildiği veya başka bir delilin bunlara tercih edildiği ihtimali düşünülmekle birlikte aralarının uzlaştırılarak tevil edilmesinin daha uygun olduğu ifade edilir. Ancak Hanefîlerin benimsediği bu yaklaşım, mezhep ashâbına ait görüşlerin naslara öncelendiği şeklinde birtakım eleştiri ve ithamları beraberinde getirmiştir. Zira mezhep görüşü ile nasların uyumsuzluğu durumunda mezhep ashâbının görüşlerinin tercih edilmesi gerektiği söylemi, ilk bakışta sorunlu ve açıklanması gereken bir durum olarak görünmektedir. Zikredilen gerekçe sebebiyle Hanefîlerin genel tavrını ortaya koyan bu ifadelerin teorik olarak izah edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Hanefîlerin söz konusu yaklaşımı benimsemelerindeki gerekçeleri ele alınmış, sonrasında da bunun iddia edildiği gibi “nasların göz ardı edilmesi ya da fakihlerin görüşlerinin öncelikli olduğu” anlamına gelmediği görülmüştür.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tercih, Hanefî Mezhebi, Nas, İslâm Hukuku, Mezhep Ashâbı, Çatışma/Teâruz
Kaynak
Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online)
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
9
Sayı
1
