Tapering’in Gelişmekte Olan Ülkelere Etkisi: Karşılaştırmalı Analiz

Bu makale ABD’deki tapering duyurusunun gelişmekte olan ülke piyasalarına etkilerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Tapering’in kelime anlamı yavaş yavaş azaltmadır. İktisat yazınında tapering, merkez bankasının bilançosundaki yeni varlık biriktirme oranının düşürülmesi olarak tanımlanmaktadır. Tapering (yavaş yavaş azaltma) terimi iktisat terminolojisine 22 Mayıs 2013'te ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke'nin Kongre'ye verdiği yıllık bilgilendirme sunumunda Fed'in tahvil alım programında daraltma/azaltma olasılığından bahsetmesiyle girmiştir. Bu makalede, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin 22 Mayıs 2013 ve 3 Kasım 2021 tarihlerindeki tapering duyurularının gerek ABD ulusal piyasası gerekse de gelişmekte olan ülkeler üzerindeki etkileri kırılgan beşli olarak adlandırılan Brezilya, Hindistan, Endonezya, Güney Afrika ve Türkiye özelinde karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Analiz sonuçları 2013 yılındaki tapering duyurusu sonrası kırılgan beşli olarak adlandırılan ülkelerde toplu olarak görülen döviz kurlarında yükselme ve borsalarda düşme olgularının 2021 yılındaki tapering sonrasında tek düze olarak görülmediğine işaret etmektedir. Analiz sonuçları, 2021 yılındaki tapering duyurusunun ardından 2013 yılında borsalarda yaşanan taper asabiyetinin yaşanmadığına işaret etmektedir. Benzer şekilde, 2013 yılında yaşanan döviz kurlarındaki artış 2021 yılındaki duyurunun ardından toplu bir şekilde yaşanmamıştır. Bu durumun nedenleri olarak piyasa oyuncularının ve hükümetlerin geçmiş verileri kullanarak davranışlarını şekillendirmeleri ve çeşitli önlemler almaları gösterilebilir.