Stratejik tarım ürünlerinde çevresel ve ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanmasına ilişkin tarımsal destekleme politikalarının değerlendirilmesi ve öneriler geliştirilmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorHurma, Harun
dc.contributor.authorBadem, Metin
dc.date.accessioned2024-10-29T18:45:03Z
dc.date.available2024-10-29T18:45:03Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
dc.descriptionFen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractBu çalışmanın amacı buğday ve ayçiçeği gibi stratejik tarım ürünlerinin üretim kararlarında mevcut destekleme politikalarının (alan bazlı, prim bazlı) etkisini değerlendirmektir. Ayrıca, destekleme politikalarının ekonomik sürdürülebilirliğe olan katkısı da analiz edilmiştir. Çalışmada stratejik tarım ürünlerinin çevresel sürdürülebilirlik ilkelerine uygun üretilebilmesi yönünde politika önerileri de geliştirilmiştir. Bu kapsamda 171 üretici ile anket yapılmıştır. Üreticilerden toplanan verilerin analizinde frekans dağılımları, AHP (Analytic Hierarchy Process), faktör analizi ve lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Ayrıca buğday ve ayçiçeğinin ekonomik analizi de yapılarak desteklemelerle olan ilişkisi incelenmiş, Türkiye'nin rekabet edilebilirliği PAM (Politika Analiz Matrisi) ile değerlendirilmiştir. Alan ve prim bazlı desteklemeler; üreticilerce gecikme durumu, üretimde kullanım, ödenen miktar ve üretim dışında kullanım kriterlerine göre karşılaştırıldığında prim bazlı desteğin öne çıktığı görülmüştür (%56). Prim bazlı destekler yaygın kullanım alanı yönüyle kabul görürken, beklenenden daha geç ödenmesi üreticilerce olumsuzluk olarak algılanmıştır. PAM analizine göre buğday üretimine göre ayçiçeği tarımının daha rekabetçi ve daha karlı bir üretim olduğu bulunmuştur. Ayçiçeğinde prim desteğinin 1,53 TL/kg ve üzerinde olması, buğdayda alan bazlı desteklerin 173,34 TL/da ve üzeri olması halinde üretim alanların artabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Üreticiler dekar başına ödenecek 308,12 TL'lik destek ile buğday ve ayçiçeği üretiminde sürdürülebilir üretim modeline geçebileceklerini belirtmişlerdir. Destek ödemelerinin, üreticinin finansmana ihtiyaç duyduğu zamanlara yakın olması ve tüm üretim dönemine yayılması ekonomik sürdürülebilirlik açısından önemlidir. Anahtar Kelimeler: Tarımsal Destekleme Politikası, Alan Bazlı ve Prim Bazlı Desteklemeler, Politika Analiz Matrisi, Analitik Hiyerarşi Proses, Buğday ve Ayçiçeği
dc.description.abstractThe aim of this study is to evaluate the impact of current support policies (area-based, premium-based) on production decisions of strategic agricultural products such as wheat and sunflower. In addition, the contribution of support policies to economic sustainability was also analysed. In the study, policy recommendations were also developed for the production of strategic agricultural products in accordance with the principles of environmental sustainability. In this context, 171 producers were surveyed. Frequency distributions, AHP (Analytic Hierarchy Process), factor analysis and logistic regression analysis were used to analyse the data collected from the producers. In addition, the economic analysis of wheat and sunflower was carried out, the relationship with subsidies was analysed and Turkey's competitiveness was evaluated with PAM (Policy Analysis Matrix). When area and premium-based subsidies were compared according to the criteria of delay by producers, use in production, amount paid and use outside production, it was observed that premium-based subsidies came to the fore (56%). While premium-based subsidies were accepted in terms of widespread use, the fact that they were paid later than expected was perceived as a negative by the producers. According to the PAM analysis, sunflower agriculture is found to be more competitive and more profitable than wheat production. It was concluded that if the premium support for sunflower is 1.53 TL/kg and above, and if the area-based support for wheat is 173.34 TL/da and above, production areas can increase. Producers stated that they could switch to a sustainable production model in wheat and sunflower production with a support of 308.12 TL per decare. It is important for economic sustainability that the support payments are close to the times when the producer needs financing and spread over the whole production period. Keywords: Agricultural Support Policy, Area-Based and Premium-Based Supports, Policy Analysis Matrix, Analytical Hierarchy Process, Wheat and Sunflower
dc.identifier.endpage204
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=1pwTzRXnomYf6jwqVORfUU2M7_aqCk5DZo0Q18Sz6saGabHMC77rwdfEpJdD_IvA
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.11776/15372
dc.identifier.yoktezid873576
dc.language.isotr
dc.publisherTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectEkonomi
dc.subjectEconomics
dc.titleStratejik tarım ürünlerinde çevresel ve ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanmasına ilişkin tarımsal destekleme politikalarının değerlendirilmesi ve öneriler geliştirilmesi
dc.title.alternativeEvaluating agricultural support policies and devoloping recommendations regarding ensuring environmental and economic sustainabilty in strategic agricultural product
dc.typeDoctoral Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu