Ayçiçeğinde sitoplazmik erkek kısır ve restorer hatlar arasında üstün hibrit kombinasyonlarının belirlenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada; yeni mildiyö ırkının ve diğer hastalıkların görülmediği ebeveyn hatlar içinden seçilen CMS-HA (ana) ve RHA (baba) hatlar arasında yapılan melezleme kombinasyonları ile elde edilen test hibritleri arasından tarla koşullarındaki agronomik performanslarında öne çıkacak üstün verimli ve hastalıklara dayanıklı hibrit çeşit adayları dikkate alınarak, en üstün ana ve baba ebeveynler ile bunların arasındaki en uygun hibrit kombinasyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada materyal olarak, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü tarafından yürütülen uzun yıllık ıslah çalışmaları ile geliştirilen farklı genetik yapılardaki ebeveynler arasından seçilen 6 CMS-HA ve 16 RHA (baba) arasından, Tarla Bitkileri Bölümü tarafından 2020 yılında yapılmış olan melezleme kombinasyonları ile elde edilen 96 adet test hibriti materyal olarak kullanılmıştır. Bu test hibritleri Trakya Bölgesi ayçiçeği üretim alanlarında en fazla ekim payına sahip 8 ticari hibrit çeşit (P64LP130, P63LE113, LG 50.521 CLP, P64LP140, P64LE141, P64LL134, SY Chelsea CLP ve SY Roseta) ile birlikte Tekirdağ'da tarla koşullarında 2022 yılı sezonunda Augmented Deneme Deseni kullanılarak verim ve verim unsurları açısından değerlendirilmeye alınmıştır. Ayrıca aynı arazide aynı zamanda yürütülen diğer bir denemede ise; hibrit üretiminde kullanılan ebeveyn CMS-HA, HA ve RHA hatları üzerinde tarla koşullarında bazı agronomik ölçümler ile birlikte hastalık dayanıklılık gözlemleri de alınmıştır. Araştırma bulgularında; bitki boyu, tabla çapı, sap çapı, ilk çiçeklenme gün sayısı, %50 çiçeklenme gün sayısı değerleri arasında istatistiksel açıdan önemli farklar bulunmuştur. Genotiplerin dekara tohum verimleri 320,39-488,72 kg arasında değişmiştir. Tanedeki yağ içerikleri ise % 32,97 – 49,53 arasında bulunmuştur.
This study aimed to determine superior parental lines and the most suitable hybrid combinations taking into consideration the outstanding high-yielding and disease-resistant hybrid candidates obtained from the crossing combinations between CMS-HA (female) and RHA (male) lines selected from parental lines according to resistance to the new mildew race and other diseases under field conditions. In the study, 96 test hybrids obtained from crossing combinations in 2020 between 6 CMS-HA and 16 RHA (male) selected for resistance mildew and other diseases among different genetic structures parental lines developed by long-term breeding studies carried out by the Field Crops Department of Tekirdağ Namık Kemal University, Faculty of Agriculture were used as genetic material. These test hybrids were evaluated together with 8 control commercial hybrid varieties (P64LP130, P63LE113, LG 50.521 CLP, P64LP140, P64LE141, P64LL134, SY Chelsea CLP and SY Roseta) having the largest planting areas in Thrace Region for yield and yield components using Augmented Experimental Design under field conditions during 2022 growing season in Tekirdağ. In addition, in another trial to be carried out in the same field and same sowing date, some agronomic measurements and disease resistance observations were taken on CMS-HA, HA and RHA lines using for developing test hybrids. According to the research results, differences between genotypes were found to be statistically significant for plant height, head diameter, stem diameter, number of days from planting to first flowering, number of days from planting to 50% flowering. Seed yield per decare of hybrids and control cultivars ranged between 320,39 and 488,72 kg. The oil contents in the seed ranged from 32,97 and 49,53 %.
This study aimed to determine superior parental lines and the most suitable hybrid combinations taking into consideration the outstanding high-yielding and disease-resistant hybrid candidates obtained from the crossing combinations between CMS-HA (female) and RHA (male) lines selected from parental lines according to resistance to the new mildew race and other diseases under field conditions. In the study, 96 test hybrids obtained from crossing combinations in 2020 between 6 CMS-HA and 16 RHA (male) selected for resistance mildew and other diseases among different genetic structures parental lines developed by long-term breeding studies carried out by the Field Crops Department of Tekirdağ Namık Kemal University, Faculty of Agriculture were used as genetic material. These test hybrids were evaluated together with 8 control commercial hybrid varieties (P64LP130, P63LE113, LG 50.521 CLP, P64LP140, P64LE141, P64LL134, SY Chelsea CLP and SY Roseta) having the largest planting areas in Thrace Region for yield and yield components using Augmented Experimental Design under field conditions during 2022 growing season in Tekirdağ. In addition, in another trial to be carried out in the same field and same sowing date, some agronomic measurements and disease resistance observations were taken on CMS-HA, HA and RHA lines using for developing test hybrids. According to the research results, differences between genotypes were found to be statistically significant for plant height, head diameter, stem diameter, number of days from planting to first flowering, number of days from planting to 50% flowering. Seed yield per decare of hybrids and control cultivars ranged between 320,39 and 488,72 kg. The oil contents in the seed ranged from 32,97 and 49,53 %.
Açıklama
Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Ziraat, Agriculture
