Ayçiçek yağının aspir yağı ile tağşişinin tespitinde kullanılabilecek kimyasal özelliklerin temel bileşen analizi ile belirlenmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorTaşan, Murat
dc.contributor.advisorTekin, Aziz
dc.contributor.authorBaşaran, Fatma Nevin
dc.date.accessioned2024-10-29T18:44:38Z
dc.date.available2024-10-29T18:44:38Z
dc.date.issued2023
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.descriptionFen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractYemeklik bitkisel yağlar insan vücudu için çok önemli, vazgeçilemez bir enerji kaynağıdır. Özgünlükleri üreticiler ve tüketiciler için önemli bir konudur. Pahalı bitkisel yağlar genellikle ekonomik nedenlerle benzer içeriklere sahip daha ucuz yağlarla karıştırılarak tağşiş edilebilmektedir. Bitkisel yağların tağşişini tespit için birçok gelişmiş yöntem kullanılmasına rağmen, bu yağların benzer kimyasal bileşimlere sahip olması nedeniyle tağşişin tespiti oldukça zor olup; bu konu dünyada tüm paydaşlar için hala tümüyle çözülememiş bir sorundur. Zeytinyağı, fiyatının yüksek olması nedeniyle dünyada en çok tağşiş edilen bitkisel yağ durumundayken; diğer bitkisel yağlar da fiyatına bağlı olarak tağşişe maruz kalabilmektedir. Ayçiçek yağı da dünyada en çok tüketilen tohum yağlarından biri olup; zaman zaman daha ucuz olan başka yağlarla karıştırılabilmektedir. Tez çalışmasının amacı, ayçiçek yağlarına aspir yağları ile yapılan tağşişlerin belirlenmesi amacıyla bileşim özelliklerinin kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Çok düşük düzeyde bile tağşiş yapılması durumunda bu tağşişin belirlenebilmesi hedefiyle, öncelikle yağların kendine özgü bileşim özellikleri belirlenmiş, daha sonra bu yağlardan farklı oranlarda karışımlar hazırlanmıştır. Bu kapsamda, ham ayçiçek ve yüksek oleik asitli ayçiçek yağlarına, yine ham aspir ve yüksek oleik asitli aspir yağları belirli oranlarda (% 2, 4, 6, 8, 10, 14, 18, 22 ve 26) katılarak tağşişli yağlar elde edilmiş; elde edilen toplam 40 adet yağ numunesi detaylı analizlere tabi tutulmuştur. Numunelerin yağ asidi kompozisyonu, trigliserit dağılımı, sterol dağılımı ve tokoferol kompozisyonları belirlenmiş, analiz sonuçları Temel Bileşen Analizi (TBA) tekniği ile değerlendirilmiştir. Bulgular, özellikle yağ asidi kompozisyonu ile trigliserit ve sterol dağılımlarının, yağların orijinlerine bağlı olarak yapılan tağşişin tespitinde kullanılabileceğini göstermiştir. Tokoferol dağılımının, antioksidanların hassas ve kolay bozunabilir yapıda olması nedeniyle tağşişin tespitinde çok anlamlı olmadığı; ancak yardımcı kriterler olabileceği belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Ayçiçek yağı, Aspir Yağı, Tağşiş, Yağ Asitleri, Trigliserit, Sterol, Tokoferol, TBA
dc.description.abstractEdible vegetable oils are a very important and indispensable source of energy for the human body. Their authenticity is an important issue for manufacturers and consumers. Expensive vegetable oils can often be adulterated by mixing them with cheaper oils with similar ingredients for economic reasons. Although many advanced methods are used to detect adulteration of vegetable oils, it is very difficult to detect adulteration because these oils have similar chemical compositions; this issue is still an unresolved problem in the world. While olive oil is the most adulterated vegetable oil; other vegetable oils may also be subject to adulteration depending on their price. Sunflower oil is one of the most consumed seed oils in the world can be mixed with other cheaper oils from time to time. The aim of the thesis study is to investigate the usability of the composition properties in order to determine the adulteration of sunflower oils with safflower oils. In order to detect adulteration even at a very low level, first of all, the unique composition properties of the oils were determined, and then mixtures of these oils were prepared in different ratios. In this context, adulterated oils were obtained by adding crude safflower and high oleic acid safflower oils to crude sunflower and sunflower oils with high oleic acid at certain rates (2, 4, 6, 8, 10, 14, 18, 22 and 26); A total of 40 oil samples obtained were subjected to detailed analysis. The fatty acid composition, triglyceride distribution, sterol distribution and tocopherol compositions of the samples were determined, and the analysis results were evaluated by Principal Component Analysis (PCA). The findings showed that especially fatty acid composition and triglyceride and sterol distributions can be used to detect adulteration depending on the origin of fats. The distribution of tocopherol is not very significant in the detection of adulteration due to the sensitive and easily degradable nature of antioxidants; however, it has been determined that there may be auxiliary criteria. Key Words: Sunflower Oil, Safflower Oil, PCA, Adulteration, Fatty acids, Triglyceride, Sterols
dc.identifier.endpage185
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=j_Fjwp4JS4mk97Puqti8roqeB6f0UXxJ_BehYRKYan5Whs83CsHLSRprd6wdACcV
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.11776/15064
dc.identifier.yoktezid808750
dc.language.isotr
dc.publisherTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectGıda Mühendisliği
dc.subjectFood Engineering
dc.titleAyçiçek yağının aspir yağı ile tağşişinin tespitinde kullanılabilecek kimyasal özelliklerin temel bileşen analizi ile belirlenmesi
dc.title.alternativeDetermination of chemical properties that can be used in detection of sunflower oil adulteration with safflower oil by principal component analysis
dc.typeDoctoral Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu