Yazar "Dilek, Filiz" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 20 / 20
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Bir Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Konstipasyon Durumları ve Etkileyen Faktörler(Namık Kemal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2016) Bilgiç, Şebnem; Dilek, Filiz; Arslan, Hatice Sevil Avcı; Ünal, AysunAmaç Bu çalışma huzurevinde yaşayan yaşlıların konstipasyon durumlarının tanılanması ve konstipasyonu etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla planlandı. Materyal ve Metot Tanımlayıcı tipteki çalışma 1-15 Temmuz 2015 tarihleri arasında Tekirdağ ili Süleymanpaşa ilçesindeki bir huzurevinde yaşayan ve çalışmayı kabul eden 56 birey ile yürütüldü. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Konstipasyon Ciddiyet Ölçeği, Mini Nutrisyon Testi ve Modifiye Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği kullanılarak toplandı. Veriler tanımlayıcı (ortalama, standart sapma, yüzdelik hesapları) ve karşılaştırmalı (Mann Whitney U testi) istatistiksel araştırma yöntemleri kullanılarak analiz edildi. Bulgular Katılımcıların yaş ortalaması 79.32±8.62 yıl ve %66.1’i erkek idi. %44.6’sı günde 4 bardaktan az sıvı tükettiğini, %55.4’ü konstipasyon sorunu yaşamadığını ve %75’i ise konstipasyon için ilaç kullanmadığını ifade etti. Yaşlıların %57,1’i günlük yaşam aktivitelerinde bağımsız iken %35.7’sinin malnutrisyon riskinin olduğu belirlendi. Klozet/sürgü kullanan yaşlıların alaturka tuvalet kullanan yaşlılara göre konstipasyonu daha ciddi deneyimlediği saptandı. Konstipasyon sorunu yaşama, konstipasyon için ilaç kullanma, günlük yaşam aktivitelerinde bağımlı olma ve malnutrisyonun konstipasyon ciddiyetini olumsuz olarak etkilediği belirlendi. Sonuç Çalışmaya katılan yaşlıların, konstipasyon sorunu deneyimledikleri saptandı. Bu nedenle yaşlılarda konstipasyonun erken dönemde tanılanması, uygun barsak yönetimi programlarının oluşturulması ve düzenli beslenmenin sağlanması önerilmektedir.Öğe “BİR KAÇIŞ HİKAYESİ” CRUSH SENDROMU VE HEMŞİRELİK BAKIMI(Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireleri Derneği, 2016) Bitek, Deniz Ezgi; Dilek, Filiz; Erol, ÖzgülDepremler, trafik ve maden kazaları, elektrik çarpmaları ve aşırı yorgunlukla beraber egzersiz, belirli pozisyonlarda uzun süre kalınması (ameliyatlar sırasında yanlış pozisyonlar verilmesi, uzun süreli Şuur kayıpları v.b) gibi travmatik sebepler crush (ezilme) sendromuna neden olmaktadır. Rabdomiyolize bağlı olarak gelişen ezilme sendromu, birçok vücut sistemini etkileyen ciddi bir durumdur. Ezilme sendromunda yaygın ödem, rabdomiyoliz, asidoz, hiperpotasemi, kardiyopul-moner yetmezlik, koagülopati, ciddi enfeksiyonlar ve en önemlisi akut böbrek yetmezliği (ABY) gelişir. Hastaya uygulanacak tedavi ve bakımın planlanmasında ve tedavinin etkinliğinin izlenmesinde hemşirelik bakımı çok önemlidir. Yazımızda uygulama sırasında gözlemlenen crush sendromuna ilişkin bir olgu sunumu ve hemşirelik bakım planı örneği verilmiştir.Öğe Clinical Practice Experiences of Elderly Care Program Students: A Qualitative Study(Türkiye Tabipleri Birliği, 2024) Dilek, FilizObjective: To determine the clinical practice experiences of students in the elderly care programme. Method: The qualitative study was conducted between 1-26 January 2024. The study was conducted with 35 students enrolled in the autumn semester of the 2023-2024 academic year who had clinical experience for the first time and who volunteered to participate in the study. study. Students were asked to answer the questions in the structured interview form in writing to express their thoughts comfortably. Results: In the study, eight themes were identified: impact and reaction, caring for the elderly makes you feel good, touching people, disconnection in communication, hospital anxiety, fear of loss, learning from my experiences and being visible. It was determined that the students of the Elderly Care programme were happy to practice, and their feelings about the prestige of the programme were affected by the behaviors of the health team in the clinic and the patients they cared for. It was determined that the students defined clinical practice as preparation for work life. Conclusion: It is important that the students should be given the identity of elderly care technician during their education and that the health care members and the community should be informed about program.Öğe Coping with stress during the first wave of the COVID-19 pandemic by Turkish people with Multiple Sclerosis: the relationship between perceived stress and quality of life(Elsevier B.V., 2021) Altunan, Bengü; Ünal, A.; Bingöl, A.; Dilek, Filiz; Girgin, D.Background: Multiple sclerosis (MS) is a chronic inflammatory disease and acute exacerbations are also a part of the clinical course. The presence of the disease and relapses cause stress in people with MS (pwMS). For this reason, stress coping strategies of the patients are important in reducing perceived stress. Our aim in this study is to evaluate which strategies pwMS use during the COVID-19 pandemic, the effect of the strategies on perceived stress, their relationship with relapses and their role on quality of life (QoL). Methods: An online form including Perceived Stress Scale (PSS; 10 items), Coping with Experienced Problems Scale (Brief-COPE; 28 items) and SF-12 were sent to 340 pwMS under our follow-up. Results: During the COVID-19 pandemic, we found that the patients used the strategies of turn to religion, planning and acceptance at a high rate. PSS score was high in 23 (11.2%) of the patients. The patients with low perceived stress used the acceptance strategy more (P=0.008). We found a negative correlation between physical component summary (PCS) of SF-12 and denial (r=-0.2, p<0.001) and distraction (r =-0.1, p=0.04). A negative correlation was found between mental component summary (MCS) of SF-12 and behavioral disconnection (r=-0.2, p=0.006). There was a positive correlation between MCS and humor (r=0.1, p=0.04), use of instrumental support (r=0.2, p=0.009), planning (r=0.1, p=0.04), and positive reframing (r=0.2, p=0.002). Conclusion: PwMS have been successful in coping with stress in the first half of the pandemic with the combination of emotional and problem-focused strategies. Acceptance strategy was highly adopted by patients with low PSS, and the tendency to use the active coping strategy together with the acceptance strategy was high in patients without relapses. Adoption to emotional strategies may have prevented the severe deterioration in QoL in this study group in the early period of Covid-19 pandemic. © 2021Öğe Evaluation of Caregiver Burden in Patients with Alzheimer’s Disease(Istanbul University, 2023) Dilek, Filiz; Ünal, Aysun; Şahin, DilekObjective: This descriptive study was carried out to evaluate the caregiver burden of disease in patients with Alzheimer’s disease (pwAD). Materials and Methods: The research was carried out with 30 Alzheimer patients and caregivers followed in the neurology outpatient clinic of a university hospital between July 2021 and September 2021. Alzheimer patient’s research data were collected with Patient information form, Neuropsychiatric Inventory, Clinical Dementia Rating Scale, The Physical Self-Maintenance Scale and Activities of Daily Living Scale. Caregivers applied the Caregiver information form, Beck Depression Scale, Beck Anxiety Scale, and Caregiver Burden Scale. Data analyses were done with the SPSS 18.0 computer program. Results: The mean age of Alzheimer’s patients was 76.54±7.79 years, 50% were women and the mean year of diagnosis was 2.38±1.98. The mean age of caregivers was 56.50±17.89, 83.3% were women, 83.3% were married and 66.3% were housewives. It was found that the burden of caregiving increased as the patients’ behavioral problems, forgetfulness levels, disease stage and dependency level in daily living activities increased (p <0.01). Conclusion: The burden of care in Alzheimer’s disease is positively related to the dependence of the patient on the caregiver and higher care burden increases the level of anxiety and depression in caregivers. Therefore, caregivers of AD patients need education and social support to ease the burden of care.Öğe Evaluation of Falls and Fall Risk Factors in Multiple Sclerosis Patients(Wiley, 2020) Kurtuluş, N.; Ünal, Aysun; Gundogdu, Aslı Aksoy; Dilek, Filiz; Topçu, B.[No Abstract Available]Öğe Evaluation of Nutritional Habits in Women Over Eighty Years Old without Chronic Disease: A Qualitative Study(Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, 2022) Kaya, Aysel Şahin; Dilek, Filiz; Arabacıoğlu, NuraThis study aims to determine the nutritional habits of women over the age of eighty who do not have a chronic disease. The sample of the study, designed following the qualitative research method, consisted of seventeen women over the age of eighty living inTekirdağ. In collecting data, the “Semi-structured interview form” was prepared using the “personal information form” and literature. The data were collected by an in-depth interview method. According to the results obtained in the study, it is determined that the majority of individuals over the age of eighty consume three main and two snacks a day, eat fruit every day, consume dairy products, and use homemade products. In addition, we propose a healthy and balanced diet and seasonal fruit and vegetable consumption in this context.Öğe Experiences of a Charge Nurse of a COVID-19 Pandemic Department According to Fitzpatrick’s Rhythm Theory: A Qualitative Research(İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, 2021) Dilek, Filiz; Ünsar, SerapCOVID-19 is defined as a global crisis because it affects the flow of the daily life. Nurses who play an active role in the patient care and follow-up processes of COVID-19 aim to achieve the best results in patient care during the crisis period. Theories contribute to the development of the nursing profession and they guide nurses regarding providing the right care. According to Fitzpatrick's rhythm theory, in case of crisis, the integrity of the individual is under threat. The crises experienced by the individual specify the rhythmic exits in the development process of the individual, and affect his/her temporal, motional, cognitional, and perceptual behaviors. In this qualitatively planned study, the experiences of a charge nurse of a COVID-19 pandemic department were evaluated according to the Fitzpatrick’s rhythm theory. Her work-home life measures against to the pandemic and her opinions about being a nurse during pandemic processes were presented. In the study, it was determined that the responsibility of the charge nurse was increased, and he experienced contamination and transmission anxiety.Öğe Factors affecting the occupational accident rates among nurses(Univ Sao Paolo, 2019) Çelikkalp, Ülfiye; Dilek, FilizObjective: In this hospital -based study, we aimed to determine occupational accident perceptions and occupational accident reasons in sample of Turkish nurses. Method: In the study, the Epworth Sleepiness Scale, the Workload Scale and a Study Questionnaire Form including the employment characteristics of the nurses, their socio demographic characteristics, and the occupational accidents they encountered. Results: 108 nurses (90 females, 18 males; mean age, 26.4 +/- 5.5 years) participated in the study. 68.5% of nurses have undergone at least once a occupational accident. Most of the participants were found to have experienced occupational accidents with approximately half evaluating their occupational accidents risk as high. Most of the nurses worked overtime and in shifts. The mean total scores for the Epworth Sleepiness Scale and Workload Scale were respectively 9.09 +/- 3.33 and 36.94 +/- 6.42. Statistically significant differences in occupational accidents were found with regard to Epworth Sleepiness Scale and Workload Scale scores, working in shifts, and working overtime (p<0.05). Conclusion: It was concluded that nurses had very high rates of occupational accidents and that the heavy work conditions affected occupational accidents.Öğe HEALTHY LIFESTYLE BEHAVIORS for THE STUDENTS of VOCATIONAL SCHOOL OF HEALTH SERVICES DURING COVID-19(Çankırı Karatekin Üniversitesi, 2022) Temel, Munire; Dilek, FilizBu çalışma, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin COVID-19 sürecinde sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını değerlendirmeyi amaçlamıştır. Tanımlayıcı tipteki araştırma, 2019-2020 Eğitim-Öğretim yılında Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokuluna devam eden, araştırmaya katılmayı kabul eden ve internet erişimi sağlayan 425 üniversite öğrencisi ile online olarak gerçekleştirildi. Veriler, "kişisel bilgiler ve öğrencilerin pandemi deneyimleri hakkında sorular içeren katılımcı bilgi formu" ve "Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II" ile toplanmıştır. Öğrencilerin hastalığa yakalanma veya başkasına bulaştırma endişesi yaşadıkları, pandemi nedeniyle uyku, hijyen, hareket, diyet, okul ve sosyal yaşamlarında değişim olduğu anlaşıldı. Pandemi sürecinde enfeksiyon riskini azaltmak için önerilen uygulamalar arasında öğrencilerin en çok el yıkamaya ve ardından maske takmaya uyum sağladıkları, sosyal mesafe uygulamasına uyumlarının daha düşük olduğu tespit edildi. Öğrencilerin kişisel özelliklerine, enfeksiyon endişesine, enfeksiyondan korunma önerilerine uymalarına ve yaşamlarındaki değişime göre sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasında fark bulundu (pÖğe İleri Evre Demans Hastasında Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu(2017) Dilek, Filiz; Ünal, Aysun; Ünsar, SerapAlzheimer, yaşlılarda en sık görülen demans tipidir. Nöral yapılarda ilerleyici hücre kaybıyla karakterize, ilerleyici bir hafıza kaybı tablosudur. 65 yaş ve üzeri yaşa sahip her 9 kişiden birini etkilemektedir. Uzun süreli bakım gerektiren Alzheimer hastalığında hasta ve ailesi bir bütün olarak ele alınmalıdır. Bu olgu sunumda; Gordon'un fonksiyonel sağlık örüntüleri modeli doğrultusunda ileri evre bir Alzheimer hastası değerlendirilerek hemşirelik bakım planı oluşturulması amaçlanmıştır.Öğe Multipl Skleroz' Da Üç Semptom ve Hemşirelik Yönetimi: Yorgunluk, Mesane Problemleri, Cinsellik(2019) Dilek, Filiz; Bitek, Deniz Ezgi; Erol, Özgül; Ünsar, SerapMultipl Skleroz genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe yol açan merkezi sinir sisteminin inflamatuar birhastalığıdır. İş gücü kaybına yol açması, sosyal ve ekonomik sorunlara neden olması, yüksek tedavi maliyetleriyleönemli bir halk sağlığı problemidir. Belirti ve bulgular tutulan bölgeye göre ve aynı bireyde ataktan atağa farklılıkgöstermektedir. Hastalığın kontrol altına alınması ve semptom yönetiminde etkin hemşirelik bakımı, eğitim vedanışmalık hizmetleri bireylerin yaşam kalitesini arttırmaktadır. Bu makalede; en sık görülen bireylerin iş-aile vesosyal yaşantısını etkileyen üç semptom yorgunluk, mesane işlev bozuklukları ve cinsel işlev bozukluklarındahemşirelik bakımına yer verilmiştir.Öğe Müzik Terapi ve Alzheimer(Trakya Üniversitesi, 2023) Dilek, Filiz; Ünal, AysunBu derleme, müzik terapisini tanımlamak ve Alzheimer hastalarında farmakoterapi ile birlikte müzik terapisinin önemini vurgulamak amacıyla yazılmıştır. Demanslı kişilerin müzikten hoşlandıkları ve sözlü iletişim artık mümkün olmadığında bile yanıt verme yeteneklerini korudukları bilinmektedir. Müzik, hasta ve bakıcısının başka türlü mevcut olmayacak bir bağı paylaşmasına yardımcı olabilir. Hastalığın tedavi sürecinde farmakolojik tedaviye ek olarak uygulanan müzik terapisinin hastaların bilişsel yeteneklerinin korunması ve davranışsal semptomların kontrolü üzerinde olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir.Öğe Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezinde Tıbbi Sekreterlik Hizmetlerinde Çalışan Personelin Bilgisayar Kullanma Bilgi Düzeyleri(Namık Kemal Üniversitesi, 2018) Ersözlü, Tolga; Çitak, Elif Eren; Aydoğdu, Deniz Zerrin; Boztepe, Nur; Dilek, Filiz; Bulut, YücelBu çalışma, sağlık kurumlarında tıbbi sekreterlik hizmetlerinde çalışan personelin bilgisayar kullanma bilgi düzeyi ve etkili faktörleri belirlemek amacıyla planlanmıştır. Tanımlayıcı tipteki araştırmada örneklemi, Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi tıbbi sekreterlik hizmetlerinde çalışan, araştırmaya katılmaya gönüllü 250 kişi oluşturmuştur. Araştırmada, ölçüm aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilmiş, bireylerin sosyo-demografik özelliklerini ve bilgisayar kullanma bilgi düzeylerini belirleyen anket formu kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçları ortalama±standart sapma ve yüzde olarak belirtilmiştir. Çalışanların yaş ortalaması 32.31±6.91, %87.2’sikadın, %60’ı üniversite, mezunudur. Çalışanların %68’i hizmet içi eğitim almakla birlikte %32.35’i aldıkları eğitimin yetersiz olduğunu belirtmiştir. Çalışanların %58.8’i F klavye, %65.6’sı klavyede 10 parmak tekniği bilmemektedir. %67.7’si bilgisayara program kurup kaldırabilmekte, %57.2’si virüs, %26’sı ICD sınıflama sistemini kullanabilmektedir. Tıbbi dokümantasyon sisteminden sorumlu tıbbi sekreterlerin bilgisayar kullanma bilgi düzeylerinin yeterli olmadığı belirlenmiştir. Hizmet içi eğitimlerle desteklenmesi önerilmektedir.Öğe People who are living in geographically disadvantaged: health promotion on health system(Oxford Univ Press, 2018) Saraçoğlu Varol, Gamze; Tokuç, Burcu; Dilek, Filiz[No Abstract Available]Öğe SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİM ÖNCESİ VE SONRASI ALZHEIMER HASTALIĞINA YÖNELİK BİLGİ DÜZEYLERİ(Abdülkadir IŞIK, 2024) Demir, Rabia; Tek, Ferit; Dilek, FilizAmaç: Alzheimer hastalığı dünyada ve ülkemizde yaygınlık oranı gittikçe artan önemli bir sağlık sorunudur. Bu çalışmada; Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin eğitim öncesi ve sonrası Alzheimer Hastalığına yönelik bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Ön test-son test olarak planlanan araştırma Mayıs-Haziran 2024 tarihleri arasında Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesinde öğrenim gören çalışmaya katılmaya gönüllü 308 kadın 63 erkek öğrenci olmak üzere topla 371 öğrenci ile yürütüldü. Araştırma verileri tanıtıcı bilgi formu ve Alzheimer Hastalığı Bilgi Ölçeği kullanılarak toplandı. Etik onay ve Kurum izni alındıktan sonra araştırmacılar her sınıfın dersine katılarak anketleri eğitim öncesinde ve eğitimin hemen ardından uyguladı. Verilerin değerlendirilmesinde Jamovi 2.3.28 istatistik programı kullanıldı. Anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.08±3.75’ tir. Katılımcıların Alzheimer Hastalığı Bilgi Ölçeğinden elde ettikleri puan ortalamaları eğitim öncesi 16.4 ± 2,65, eğitim sonrası 19.7± 2,51 bulundu (p<0.05). Sonuç: Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilere Alzheimer Hastalığı hakkında verilen eğitimin bilgi düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış sağladığı belirlendi.Öğe Three Symptoms and Nursing Management of Multiple Sclerosis: Fatigue, Bladder Problems and Sexuality(Atatürk Üniversitesi, 2019) Dilek, Filiz; Bitek, Deniz Ezgi; Erol, Özgül; Ünsar, SerapMultiple sclerosis is an inflammatory disease of central nervous system that influences younger adults and causes disability. It is an important public health problem with its loss of labor force, social and economic problems, high treatment costs. Its symptoms and findings depend on the influenced area and attack of the same patient. Effective nursing care, education and counseling services improve the quality of life of individuals in controlling disease and symptom management. This article deal with nursing services for the three most common symptoms that effect business, family and social life of patients; fatigue, bladder problems and sexuality.Öğe Tonsil Kanseri Tanısı Alan Hastanın Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu(2018) Dilek, Filiz; Bitek, Deniz Ezgi; Erol, ÖzgülBaş boyun bölgesi kanserleri arasında yer alan tonsil kanseri dünyapopülasyonunda farklı yaygınlıkta olmakla birlikte, görülme sıklığı artmaktadır.Hastalığın erken semptomları genellikle asemptomatik olduğundançoğunlukla bölgesel metastaz olduğunda teşhis edilmektedir.Tonsil kanserinin erken evrede tanılanması, tedavi ve bireyin yaşamkalitesinin arttırılması bakımından önemlidir. Altmış iki yaşındaki erkekhasta, son dönem kanser hastasıdır ve ağrı yakınması ile bir eğitimve araştırma hastanesine yatış için başvurmuştur. Olgu 1982 deGordon tarafından geliştirilmiş ‘’Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri (FSÖ)’’modeli ile değerlendirilerek, hemşirelik girişimleri planlanmıştır.Öğe YAŞLI BAKIMI PROGRAMI ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA İLİŞKİN TUTUMLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ(Trakya Üniversitesi, 2023) Bitek, Deniz Ezgi; Dilek, Filiz; Erol, Özgül; Ünsar, SerapAmaç: Bu araştırmanın amacı, yaşlı bakımı programı öğrencilerinin yaşlılara yönelik tutumlarını ve etkileyen faktörleri belirlemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel türdeki bu araştırmaya, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında iki farklı devlet üniversitesinin yaşlı bakımı programında öğrenim gören öğrenciler dahil edilmiştir. Çalışma 185 gönüllü öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini içeren “Kişisel Bilgi Formu” ve Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği" (YATÖ) kullanılarak toplanmıştır. YATÖ’den alınan toplam puan arttıkça yaşlı ayrımcılığına ilişkin olumlu tutum artmaktadır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ve ileri istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. İstatistiksel olarak p< 0.05 değeri anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin %73.5’i kadın, %64.3’ü 18-20 yaş grubundadır. %54.1’i birinci sınıfta öğrenim görmekte, %38.4’ü normal lise mezunu ve %82.2’si bölümü isteyerek seçtiğini belirtmiştir. Yaşlılık kavramının, öğrencilerin %71.9’unda olumsuz çağrışım yaptığı belirlenmiş olup YATÖ puan ortalamaları 84.62±10.01 olarak bulunmuştur. Mezuniyet sonrası yaşlılarla çalışmak isteyen ve bölümü isteyerek seçen öğrencilerin YATÖ ölçek puan ortalamalarının diğerlerine göre istatistiksel olarak daha yüksek olarak bulunmuştur (pÖğe YAŞLI PERSPEKTİFİNDEN YAŞLILIK ALGISI: BİR METAFOR ÇALIŞMASI(2023) Temel, Münire; Dilek, Filiz; Tosun, ZeynepBaşarılı yaşlanmayı doğrudan etkileyen yaşlılık algısı sosyoekonomik, kültürel özelliklere göre farklılık gösterebilir. Bu çalışma ile yaşlı bireylerin “yaşlılık’’ kavramına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla ortaya konması amaçlanmıştır. Bu araştırma nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomenolojik desendedir. Araştırmaya 65 yaş ve üzeri206 birey dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri sosyo-demografik bilgiler ve katılımcıların “Yaşlılık....................gibidir/benzer. Çünkü....................’’cümlesini tamamlamaları ile elde edilmiştir. Katılımcıların ürettikleri metaforlardan kategoriler oluşturulmuş ve destekleyici örneklerle sunulmuştur. Yaş ortalaması 70.11±6.28 olan katılımcılar yaşlılık algısına ilişkin 99 metafor oluşturmuşlardır. Bu metaforlar vasıtasıyla yaşlılık algısı için “geriye dönüşü olmayan zorlu süreç” (%45.6), “birikimin aktarıldığı süreç” (%23.3), “yeni deneyimler için fırsat süreci” (%12.6), “pozitif ve negatif yönleri ile değişim süreci” (%10.2), “tükenme ve yalnızlık süreci” (%8.3) olmak üzere beş kategori elde edilmiştir. Elde edilen kategoriler doğrultusunda; 65 yaş ve üstü bireylerin yarısının (%53.9) yaşlılığa olumsuz anlam yükledikleri saptanmıştır. Bu sonuç, yaşlılığa ilişkin algıları iyileştirmek için çalışmalar planlanmasının gerekliliğini göstermektedir.
