Bazı Yerli ve Yabancı Üzüm Çeşitlerinde Sürgünlerin Kesme Kuvveti ve Enerjisinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, bağ çubuklarının kesme işlerinde kullanılabilecek bir makinanın tasarımında temel parametreler olan kesme kuvveti, kesme gerilmesi ve enerji gereksiniminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 8 farklı üzüm çeşidi için sürgün çapına ve neme bağlı olarak kesme özelliklerinin değişimi incelenmiş ve istatiski olarak değerlendirilmiştir. Deneylerde kullanılan asmaların sürgünleri Diyarbakır ilindeki şaraplık üzüm üreten üreticilere ait bağlardan temin edilmiştir. Sürgünlerin kesme özelliklerinin belirlenmesinde, Llyod LRX plus, 5000 N kapasiteli biyolojik malzeme test cihazı kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, bitkinin kesme özelliklerinin sürgün kesit alanıyla doğrudan ilişkili olduğunu gözlenmiştir. Kesilen sürgünlerin çaplarının aynı olsa bile kesme özellikleri bakımından çeşitler arasında önemli farklılıklar ortaya çıkmıştır. Çapa bağlı olarak elde edilen maksimum kesilme kuvveti değerleri yabancı üzüm çeşitlerinde elde edilirken, en düşük değerler ise yerli şaraplık üzüm çeşitlerinde saptanmıştır. Yabancı çeşitler için elde edilen en yüksek kesme değerleri ise sırasıyla Cabernet Franc, Shiraz, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Merlot ve Tannat çeşidinde elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre maksimum kesme kuvveti 2084 N ve kesme enerjisi 662 Ncm olarak % 42 Nem içeriğinde, 10 mm sürgün çapında Cabernet Franc çeşidinde bulunurken, aynı sürgün çapında en düşük kesme kuvveti 1595 N ve kesme enerjisi 531 Ncm olarak Tannat çeşidinde elde edilmiştir. Dolaysıyla bir budama veya kesme makinasının tasarımında ve imalatında çeşitlerin bu kesme özellikleri önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, budama ve benzeri kesme işlerinde kullanılacak bir makina tasarımında mutlaka üzüm çeşidinin kesme özellikleri dikkate alınmalıdır. Bu da makina imalatçılarının bir yandan daha modern budama makinalarının imalatının yapılmasına yapmasına olanak sağlayacaktır.

In this study, it is aimed to determine the basic parameters such as shear force, shear stress and energy requirement in the design of a machine that can be used in cutting work of gape canes. For this purpose, the variation of cutting properties depending on the grape canes diameter and moisture for 8 different grape varieties were investigated and evaluated as statistics. The canes of grape used in the experiments were obtained from the vineyards of wine producing grape producers in Diyarbakır Province. Llyod LRX plus, a 5000 N capacity biological material tester, was used to determine the shear properties of gape canes. According to the results obtained, it was observed that the cutting characteristics of the plant were directly related to the shoot cross section. Even though the diameter of the interrupted shoots is the same, there are significant differences between the varieties in terms of their cutting properties. The maximum cutting force values obtained according to the diameter were obtained in the foreign grape varieties while the lowest values were determined in the domestic grape varieties. The highest cutting values obtained for foreign grape varieties were obtained from Cabernet Franc, Shiraz, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Merlot and Tannat varieties respectively. According to the results of the research, maximum cutting force is 2084 N and cutting energy is 662 Ncm in 42% moisture content and 10 mm shoot diameter in Cabernet Franc variety. The lowest cutting force is 1595 N and cutting energy is 531 Ncm in Tannat variety at the same shoot diameter. Thus, these cutting properties of the varieties in the design and manufacture of a pruning or cutting machine have an important effect. For this reason, in the design of a machine to be used in pruning and similar cutting works, the cutting characteristics of the grape variety must be taken into consideration. This will allow machine manufacturers to manufacture more modern pruning machines on the one hand.