Asma Meristem Kültüründe Donör Bitkinin Gelişim Periyodu ve Eksplant Orijininin, Meristem Canlılığı ve Gelişimine Etkisi

Abstract

Bu çalışma ile asmada meristem kültürü çalışmalarını etkileyen faktörlerden donör bitkinin gelişim dönemive eksplantın donör bitki üzerindeki pozisyonlarının meristem canlılığına ve gelişimine etkileriincelenmiştir. Bu kapsamda üç farklı çeşidin (Gamay, Trakya İlkeren ve İtalia), üç değişik fizyolojikgelişim dönemi (çiçeklenme başlangıcı, tane tutumu ve tanelerin bezelye büyüklüğü aldığı dönem) ileeksplantın bitki üzerindeki pozisyonu olarak ana sürgün uçları ve koltuk sürgünlerinin uçlarından izoleedilen meristemler kullanılmıştır. İzole edilen meristemler in vitro koşullarda MS yapay besin ortamındakültüre alınmışlar ve bunların üç hafta sonraki canlılık ve gelişim düzeyleri değerlendirilmiştir. Yapılandeğerlendirmeler sonucunda, asmada meristem canlılığı ve meristem gelişimi açısından en uygun meristemalım döneminin tanelerin bezelye büyüklüğü aldığı dönem olduğu ve bitki üzerinde koltuk sürgünlerindenalınan meristematik dokuların ana sürgün ucundan alınan meristematik dokulara oranla daha yüksekdeğerler verdiği tespit edilmiştir.

In this study, two of the important factors that affect meristem culture, the effect of development period of donor plant and the position of explant on meristem stamina and growth were tried to evaluate. Three different physiological growth periods of three different varieties and meristems isolated from main shoot tips and axillary shoots of explants were used. The isolated meristems were cultured in MS in in vitro conditions for three weeks and parameters such as stamina and growth levels were evaluated. According to results of this study, it is concluded that in the point of meristem stamina and growth the most suitable period for isolation of meristems were found as period when the berries are in size like pea. Besides, meristems isolated from axillary shoots gave more values than meristems isolated from main shoot tips.