Mağrib'de Mevlid-İ Nebî Merâsimleri

Abstract

Tarih boyunca hemen her toplumda çeşitli zaman ve mekânlarda, sembolikanlamları, dinî pratikleri olan, kültürel öğeler içeren çeşitli merasimler,kutlamalar yapılmış ve yapılmaktadır. Bu merasimler bir taraftan kişinin kutsallaolan bağını güçlendirirken bir yandan da yaşadığı toplumla bütünleşmesinisağlayabilmektedir. Bu çalışmaya konu olan merâsimler ise ilk dönemlerdemedhiyelerle ifade edilen sevginin kutlamalara dönüşmüş hali olarak Hz.Muhammed’in doğumunun çeşitli semboller, kaside ve dualarla ifade edildiğimevlid merâsimleridir. Bu merâsimler Fâtımî devlet törenleriyle başlayıp,Erbil’de Begteginli Kökböri ile şekillenerek, Mağrib ve Endülüs’e de taşınmış veadeta geleneksel hale gelmiştir. Bu çalışmada mevlid kutlamalarının Mağrib’egelişi, yapılan kutlamaların içeriği, burada hüküm sürmüş Merinî ve Abdülvadîsultanlarının ve halkın kutlamalara yükledikleri anlam, dönemlerinin tarihçi,devlet adamları ve ediplerinin kitaplarında ayrıntılı olarak anlatılan ve böylece deyüzyıllarca korunan mevlidi- nebî merasimleri konu edilecektir. Bu bölgederesmî olarak kutlanan mevlid-i nebîye özel yazılan kasideler ve bu geceler içinsultanların tören salonuna özenle koydurdukları saatler de bu çalışmanınkonuları arasında yer alacaktır.

Throughout history, various ceremonies and celebrations containing symbolic meanings, religious practices and cultural elements have been held in almost every society at various times and places and are still being held. The celebrations subject to this study are the celebrations of al-mawlid in which the birth of Prophet Muhammad (pbuh) is expressed by various symbols in the form of kasidahs (eulogiums) and prayers, as a converted form of the love which is used to be expressed in madhiyyas (praises) in the early periods. This study deals with the arrival of the mawlid celebrations to Maghreb, content of the celebrations, the meaning which was put on the celebrations by Marinides and Abdulwadi’ rulers and also by the community. It was the period of the Marinides that the mawlid celebrations in the Maghreb became widespread in almost all over North Africa as an official celebration and also extended to Andalusia. In the mawlid celebrations of Maghreb, in addition to the kasidah (eulogiums) competitions, candle or water clocks which were made by the order of some sultans specially for that night, also draw attention.