Petrol Fiyatları ve Enflasyon Arasında Frekans Alanında Asimetrik Nedensellik Analizi: BRICS-T Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama

Abstract

Petrol ürünlerinin yalnızca nihai tüketim malı olarak değil, birçok ekonomik faaliyette girdi olarakkullanılmaktadır. Bu kapsamda petrol fiyatlarındaki değişmeler ve ekonomi üzerindeki etkileri bu konudaaraştırmayı gerekli kılmaktadır. Petrol fiyatlarındaki değişimler hem ithalatçı hem de ihracatçı ülkeler içinönemli bir göstergedir. Birçok makroekonomik gösterge petrol fiyat şoklarından çeşitli biçimlerdeetkilenmektedir. Bu çalışmada ise küresel ekonomiler içerisinde hızla büyüdüğü bilinen BRICS-T ülkeleri(Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) için petrol fiyatları ile enflasyon arasındakinedensellik ilişkisi araştırılmıştır. Söz konusu ülkeler hem net petrol ihracatçısı hem de ithalatçı olarakdünyada önemli bir konuma sahiptir. Özellikle ithalatçı konumdaki ülkeler bağlamında petrol fiyatlarındakideğişim, enflasyon oranının belirleyici bir unsuru olmaktadır. Petrol fiyatlarındaki nispi artışların enflasyonutetikleyebilmesi için belirli bir sürece ihtiyacı bulunmaktadır. Petrol fiyatlarındaki artışlar, girdi maliyetleriniarttırarak mal ve hizmet fiyatlarının yükselmesine sebep olarak enflasyon artacaktır. Dolayısıyla bir kalemdekinispi artış, petrolün kullanıldığı birçok kalemdeki fiyat artışıyla enflasyonu etkilemeyebilmektedir.Bu çalışmada ilgili değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi Breitung ve Candelon (2006) tarafından önerilenfrekans alanındaki nedensellik testi ile incelenmiştir. Ayrıca pozitif ve negatif petrol fiyat şoklarının enflasyonüzerindeki etkisini belirlemek amacıyla asimetrik nedensellik testi yapılmıştır. Analiz sonuçları petrol fiyatlarıile enflasyon arasındaki nedensellik ilişkisinin ülkelere göre farklılaştığını göstermektedir.

Oil products are used not only as final consumption goods but also as inputs in many economic activities. In this context, the changes in oil prices and their effects on the economy requires research on this subject. Changes in oil prices are an important indicator for both importing and exporting countries. Many macroeconomic indicators are affected by oil price shocks in various ways. In this study, the presence of causality relation between oil price and inflation is examined for the BRICS-T (Brazil, Russia, India, China, South Africa, and Turkey) countries, which are known to have a high growth rate among global economies. These countries have an important position in the world both as a net oil exporter and as an importer. Changes in oil prices, especially in the context of importing countries are one of the determining factors of the inflation rate. Relative raises in oil prices need a particular process to trigger inflation. Increases in oil prices will increase input costs and cause the prices of goods and services to rise, and inflation will increase. Therefore, a relative increase in an item can affect inflation with the price increase in many items in which oil is used. In this study, the causality relationship between the variables is examined by means of the frequency domain causality test suggested by Breitung and Candelon (2006). In addition, we employ asymmetric causality tests to determine the effect of positive and negative oil price shocks on inflation. Analysis results show that the causality relationship between oil prices and inflation differs by country.