Kumul biyotoplarının haritalanması, Kurucaşile (Bartın) örneği

Abstract

Günümüzde ekosistem yaklaşımlarında uzun dönemli başarının elde edilmesi, doğal kaynakların kullanımında sürdürülebilir bir planlama anlayışının geliştirilmesine bağlıdır. Bu kapsamda, biyotop haritalama çalışmalarına gereksinim duyulmaktadır. Bu araştırma ile Kurucaşile (Bartın)’nin kumul biyotopları haritalanarak, habitatlar ve flora varlığı hakkında detaylı veriler toplanmıştır. Araştırma, alana ilişkin mevcut çalışmaların değerlendirilmesi ve biyotopların belirlenerek arazi çalışmaları kapsamında analizinden oluşmaktadır. Araştırma sonuçları, kıyı kullanımları ve yerleşim alanlarının etkisiyle biyotop tahribinin son derece yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum kıyı habitatlarını tahrip etmekte, bu habitatlara özgü birçok hayvan ve bitki türünün zarar görmesine neden olmaktadır. Araştırma alanlarının arazide kontrolü ve analizi kapsamında 16 odunsu, 45 otsu bitki taksonu saptanmıştır. Biyotopların gösterge bitkileri; Cakile maritima, Eryngium maritimum, Glaucium flavum, Pancratium maritimum Salsola kali ve Seseli resinosum’dur. Bu bitkilerden Seseli resinosum endemik olup IUCN kategorilerine göre “VU” (Zarar görebilir), Pancratium maritimum ise “EN” (Tehlike altında) kategorisinde yer almaktadır. Araştırmada, kıyı alanlarında sürdürülebilir olmayan arazi kullanımları ile ekonomik baskı ve mevzuat boşlukları nedeniyle alanın doğal potansiyeline yönelik tehditler saptanmıştır. Araştırma sonuçlarının planlama otoritelerince kullanılması, doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ile çevresel baskıların azaltılması yönünde katkı sunacaktır.

Achieving long- term success in ecosystem approaches today depends on developing a sustainable understanding of the use of natural resources. Consequently, there is a need for biotope mapping studies. In this research, the dune biotopes of Kurucaşile (Bartın) were mapped and detailed data about the habitats and flora were collected. The research consists of the evaluation of current studies regarding the area, determination of biotopes and the analysis of these biotopes within the scope of field studies. Research results reveal that biotope degeneration is extremely high due to coastal uses and residential areas. This destroys coastal habitats and causes damage to many animal and plant species peculiar to these habitats. 16 woody and 45 herbaceous plant taxa were determined during the control and analysis of research areas. Indicative plants of biotopes are Cakile maritima, Eryngium maritimum, Glaucium flavum, Pancratium maritimum Salsola kali, and Seseli resinosum. Seseli resinosum is endemic and is in the “VU” (Vulnerable) category and Pancratium maritimum is in the “EN” (Endangered) category according to the IUCN classification. In the study, threats to the natural potential of the area have been identified due to unsustainable land uses in the coastal areas and economic pressure and legislative gaps. The use of research results by planning authorities will contribute to the sustainable use of natural resources and to reduce environmental pressures.