Borderline Kişilik Bozukluğunun Gelişimi

Abstract

Sınır (borderline) kişilik bozukluğu genellikle erken erişkinlik döneminde ortaya çıkan; dürtüsellik, duygusal dengesizlik ve kişiler arası ilişkilerde bozulma ile kendini gösteren, hem bireyin kendisi hem de toplumun geneli için olumsuz sonuçları olan ciddi bir psikolojik bozukluktur. Bu çalışmanın amacı, çocukluk ve ergenlik dönemine ilişkin faktörlerden hangilerinin erişkinlik yaşamındaki sınır kişilik bozukluğunun gelişimine öncül olduğunu yapılan araştırmalar temelinde ortaya koymaktır. Bu nedenle öncelikle sınır kişilik bozukluğu açıklanmış, toplumda görülme sıklığı ile ilgili araştırmalar incelenmiş ve ergenlerde sınır kişilik bozukluğunun nedenleri ile ilgili etiyolojik teoriler aktarılmıştır. Etiyolojik teoriler içinde Linehan’ın biyososyal teorisi ile sosyal bilişsel teori üzerinde durularak yapılan genetik ve nörobiyolojik araştırmaların sonuçlarına yer verilmiştir. Mizaç ve kişilik özelliklerinin, erken dönem olumsuz çocukluk yaşantılarının, çocukluk ve ergenlik döneminde görülen psikiyatrik bozuklukların ve intihar amacı taşımayan kendine zarar verme davranışlarının sınır kişilik bozukluğunun ortaya çıkmasında risk faktörleri olabileceği belirtilmiş, bahsedilen alanlarda yapılan araştırmalar aktarılmıştır. Son olarak, çocuk ve ergenlerde sınır kişilik bozukluğu için tanı koymada yardımcı olarak geliştirilen geçerli-güvenilir ölçme araçları ve tedavi seçeneklerinden bahsedilmiş; alan yazın ışığında, ergenlik döneminde görülen sınır kişilik bozukluğu belirtilerinin sonuçları tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Borderline personality disorder usually occurs in early adulthood; it is a serious psychological disorder characterized by impulsivity, emotional imbalance and deterioration in interpersonal relationships, with negative consequences for both the individual and the general population. The aim of this study is to determine which factors related to childhood and adolescence are leading to the development of borderline personality disorder in adulthood on the basis of existing researches. For this reason, firstly borderline personality disorder was explained, researches about the incidence in the community were examined and etiological theories about the causes of borderline personality disorder in adolescents were stated. Linehan’s Biosocial Theory and Social Cognitive Theory have been emphasized among the etiological theories and the results of genetic and neurobiological researches have been included. It has been reported that temperament and personality traits, early childhood negative experiences, psychiatric disorders seen during childhood and adolescence and self-injurious behaviors that are not suicidal purposes may be risk factors for the emergence of borderline personality disorder and the studies conducted in the mentioned fields. Finally, valid and reliable measurement tools and treatment options developed to help diagnose borderline personality disorder in children and adolescents are mentioned; in the light of the literature, the results of borderline personality disorder symptoms in adolescence were discussed and recommendations were made.