Katı atık depolama sahalarında peyzaj onarım süreci: Edirne ili örneği

Abstract

Dünya üzerindeki nüfus artışına paralel olarak gelişen endüstri ve teknoloji etkinlikleri toplumsal fayda oluşturmakta ancak çeşitli çevre sorunlarını da beraberinde getirmektedir. Günümüzde hava ve su kirliliğinden sonra en büyük çevre sorunlarından biri katı atıklardır. Yaşamın doğal ve kaçınılmaz sonucu olan katı atıklar insan sağılığı üzerinde de ciddi tehlikeler oluşturmaktadır. Katı atıkların oluşturduğu etkileri en aza indirebilmek için bir atık yönetim planı oluşturulmalıdır. Katı atık yönetim planı; uzman meslek disiplinlerinin bir araya gelmesiyle oluşturularak, sistem yaklaşımıyla ele alınmalı, bu plan kapsamında doğal dengeyi korumaya yönelik stratejiler geliştirilmelidir. Bu çalışmada katı atık ve katı atık yönetimi kavramlarının tanımı yapılarak, katı atıkların özellikleri ve katı atıkların depolama biçimleri incelenmiş, peyzaj onarımı ile katı atık kavramlarının birbirleriyle olan etkileşimleri irdelenmiştir. Gerek ülkemiz coğrafyasındaki stratejik konumu, gerekse tarihi, doğal ve kültürel zenginlikleriyle önemli bir mirasa ev sahipliği yapan Edirne ili ve çevre ilçelerinin doğal yapı, sosyal ve kültürel özellikleri ortaya konmuştur. Edirne ilinde kurulan katı atık birlikleri, bu birliklere bağlı belde ve ilçeler ile bu birliklerin düzenli depolamaya geçiş sürecinde hangi aşamada oldukları irdelenmiştir. Edirne ili sınırları içerisinde yer alan, en büyük yüz ölçümüne ve nüfus yoğunluğuna sahip Edirne il merkezi, Keşan ve Uzunköprü ilçelerinde geleceğe yönelik kurulması planlanan katı atık tesisleri ile bu merkezlerde bulunan katı atık depolama sahalarının mevcut durumları ve sahaların çevresel etkileri peyzaj mimarlığı açısından incelenmiştir. Mevcut katı atık depolama sahalarının rehabilitasyonuna yönelik olarak uygulanabilecek peyzaj onarım teknikleri ile ilgili çözüm önerileri geliştirilerek, peyzaj onarım süreçleri oluşturulmuştur.

Industrial and technological facilities increasing parallel to the growing earth population have social benefits but cause several environmental problems besides. Nowadays one of the most important environmental problems after air and water pollutions is solid wastes issue. Solid wastes which are natural and inevitable results of life have serious hazards on human health. To decrease the effects of solid waste hazards to possible minimum level, a solid wastes management plan should be developed. Solid wastes management plan; has to be held by a union of related specialized profession discilines, as a system and protection of natural balance should be strategised in the scope of this plan. In this study, solid wastes and solid wastes management concepts are defined, the properties of solid wastes and solid wastes storage methods are observed and the interaction of landscape renovation concept and solid wastes concept are probed. The properties of Edirne Province and its counties which have both strategical locations in Turkey’s geography and historical, natural and cultural resources, are introduced. The unions of solid wastes which are established in Edirne Province, the towns and counties attached to these unions and the stages of these unions in transition to systematical storage are studied. Solid wastes facilities that are planned to be established hereafter in Central Edirne, Keşan and Uzunköprü cities which are in the borders of Edirne Province and have the largest areameters and populations, and conditions and environmental effects of the present solid wastes areas of these cities are studied in terms of landscape architecture. The processes of landscape renovation for the rehabilitation of these present solid wastes areas are established by suggestions of possible renovation techniques and solution offers.