Kadın epilepsi hastalarında öz yönetim ve cinsel fonksiyonlar arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Epilepside öz yönetim hastaların nöbet frekanslarını azaltmak ve genel sağlık durumlarını güçlendirmek amacıyla geliştirdikleri davranışsal düzenlemelere olan bağlılık ve adaptasyon yetenekleri olarak tanımlanmaktadır. Cinsel fonksiyon bozuklukları veya cinsel doyum problemleri epilepsi hastalarında sıkça bildirilmiştir. Çalışmamızda kadın epilepsi hastalarında cinsel işlevlerin sorgulanması, öz yönetim ile cinsel işlevler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi ve damgalanmanın buradaki rolünün incelelenmesi amaçlanmıştır. Epilepsi tanısı bulunan ve kliniğimizde takip edilen 63 gönüllü kadın hasta örneklemimizi oluşturmaktadır. Örneklemimizdeki tüm hastalara kişisel veri formu, epilepsi öz yönetim ölçeği, kadın cinsel işlev ölçeği, yeni cinsel doyum ölçeği ve epilepsi tutum envanteri uygulanmıştır. Çalışmadaki örneklemde bilgi yönetimi ve ilaç yönetimi alt boyutları daha ön planda olmak üzere öz yönetim uygulamalarında düşüklük saptanmıştır. Epilepsi tutum envanteri puanı ile öz yönetim ölçeği arasında pozitif yönlü ilişki bulunmuştur (p=0,03; r=0,273). Cinsel işlev açısından hastaların %65'inde disfonksiyon belirlenmiştir. Öz yönetim alt boyutlarından bilgi yönetimi ile cinsel işlev alt boyutlarından istek arasında pozitif yönlü ilişki saptanmıştır (p=0,04; r=0,25). Cinsel işlev bozukluğu saptanan hastaların saptanmayanlara göre yaşı ve sahip oldukları çocuk sayısı yüksek bulunmuştur (p=0,005 ve p=0,013). Cinsel işlevlerde bozulma kadın epilepsi hastalarında sık gözlenmektedir. Öz yönetim güçlüğü ve damgalanma birbiriyle ilişkili ve ikisi de desteklenmelidir. Hastanın epilepsi bilgi yönetimi konusunda iyi olması damgalanmanın azaltılmasında ve cinsel işlevlerin iyileştirilmesinde önemlidir. Öz yönetimin güçlendirilmesi, cinsel doyumun arttırılmasında yardımcı olacaktır. Epilepsi hastalarının takibinde öz yönetimi güçlendirme stratejilerinin kullanılması cinsel işlev bozuklukların azaltılmasında da faydalı olacaktır.

Self-management in epilepsy is defined as the ability of patients to adapt and adhere to behavioral adjustments developed to decrease seizure frequencies and strengthen their general healt status. Sexual dysfunction or sexual satisfaction problems are frequently reported ei epileptsy patients. With this study, it was aimed to question sexual functions in women with epilepsy, to evaluate the relationship between self-management and sexual functions, and to examine the role of stigmatization in this relationship. Our research sample consists of 63 voluntary female patients with epilepsy who are followed up in our clinic. Personal data form, epilepsy self-management scale, female sexual function index, new sexual satisfaction scale and epilepsy attitude scale were applied to all patients in our sample. For the sample evaluated in our study, a low level of self-management practices was found with subscales of information management and medication management in the foreground. A positive correlation was found between epilepsy attitude scale and self-management scale scores (p=0,03; r=0,273). Sexual dysfunction has been detected in %65 of sample population. A positive relationship was found between knowledge management, one of the subscales of self-management and desire, one of the subscales of sexual function (p=0,04; r=0,25). The age and number of children of the patients with sexual dysfunction were found to be higher acoording to those without sexual dysfunction (p=0,005 ve p=0,013). Impairment in sexual functions is common in female epilepsy patients. Self-management difficulties and stigmatization are two interrelated factors that are needed to be support. The patient's higher knowlegde about epilepsy is important factor in reducing stigma and improving sexual function. Strengthening of self-management will help to increase sexual satisfaction. The use of strategies to strengthen self-management in the follow-up of epilepsy patients will also be useful in reducing sexual dysfunctions.