Öz şefkatin yeme tutumu, besin seçimi ve beden kitle indeksi ile ilişkisinin araştırılması

Abstract

Öz şefkat ve beden kitle indeksi ilişkisini (BKİ), yeme tutumu ve besin seçimi gibi beden ağırlığını etkileyen faktörler doğrultusunda inceleyen sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Mevcut kesitsel çalışmada, yetişkin katılımcılarda (n=177) öz şefkat, yeme tutumu, yüksek enerji yoğunluklu besin seçimi ve BKİ ilişkisi incelenmiştir. Çalışmamızda, öz şefkat ve BKİ arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. Toplam öz şefkat skoru ve paylaşımların bilincinde olma ile kontrolsüz yeme arasında negatif korelasyon görülürken, bilişsel kısıtlayıcı yeme öz yargılama ile pozitif yönde; paylaşımların bilincinde olma ile ters yönde ilişkili bulunmuştur. Artan öz şefkat skoru azalan yüksek enerji yoğunluklu içecek tüketim sıklığı ile istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişkili bulunmuştur. Ayrıca, artan öz şefkat skoru doymuş yağ ve şeker içeriği yüksek bazı besinler ve hazır paketli gıdaların tüketim sıklığında azalma ile paralellik göstermiş ancak bu ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Kontrolsüz yeme, duygusal yeme ve bilişsel kısıtlayıcı yeme ile BKİ arasında saptanan negatif ilişkinin ise egzersiz durumu doğrultusunda değişkenlik gösterdiği belirlenmiştir. Bilişsel kısıtlayıcı yeme ile enerji yoğunluğu yüksek bazı besinlerin tüketim sıklığı arasında ters yönlü ilişki gösterilirken, duygusal yeme ve kontrolsüz yeme skorları yüksek enerji yoğunluklu belirli besinlerin tüketim sıklığında artış ile paralellik göstermiştir. BKİ ve çalışmamızda sorgulanan yüksek enerji yoğunluklu besinlerin tüketim sıklığı arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Çalışmamızda, öz şefkat, yeme tutumu ve besin seçimi arasında ilişkiler belirlenmiş olup bu bulgular kilo yönetiminde psikolojik risk faktörlerinin iyi tanımlandığı davranış değiştirme müdahalelerinin geliştirilmesinde bu alanın profesyonellerine ışık tutacaktır.

There are limited researches examining the relationship between body mass index (BMI) and self compassion on the basis of eating attitudes and food choices, the factors affecting body weight. In the current cross-sectional study, the relationship of self-compassion, eating attitude, energy dense food choices and BMI in adult participants (n = 177) were investigated. Results have indicated that there was no statistically significant relationship between self-compassion and body mass index. It has been revealed that total self-compassion score and common humanity were negatively correlated with uncontrolled eating, and cognitive restraint had positive correlation with self-judgment; while it was found inversely related to common humanity. Increasing self compassion level was inversely related to consumption of fizy drinks. Aditionally, it has been found that higher self compassion scores were related with decreasing consumption of some of bakery products, fatty and sugary foods and also some of packaged foods while those corelations were not statistically significant. The negative correlations of uncontrolled eating, emotional eating and cognitive restraint with BMI have changed with exercise status. While emotional eating and uncontrolled eating were found positively correlated with the consumption frequency of some of the energy dense foods, cognitive restraint subscale exhibited inverse relations with consumption frequency of particular energy dense foods. In adidion there were no significant correlations between BMI and consumption frequency of any food has been querried in this study. In the current study, the relationships between self-compassion, eating attitude, food choices and body mass index have been identified and these findings will shed light on the way of professionals of this field in the development of behavioural weight management interventions well-defined in terms of psychological factors.