İnmeli hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerinin kullanımı

Abstract

Bu çalışma inmeli hastaların tamamlayıcı alternatif tedavi (TAT) kullanım durumunu ve etkileyen faktörleri belirlemek, sağlık personelinin dikkatini bu konuya çekerek hastayı bütüncül olarak değerlendirebilmek amacıyla tanımlayıcı türde planlanmıştır. Araştırma için 01.07.2018-21.12.2018 tarihleri arasında Tekirdağ ilindeki bir hastanenin nöroloji ile fizik tedavi ve rehabilitasyon polikliniklerinde inme tanısı almış 227 hasta ve yakınıyla görüşülmüştür. Veriler 'Hasta Bilgi Formu', 'Barthel İndeksi' ve 'Hastalık Algısı Ölçeği' ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde en az-en çok değerleri, sayı-yüzde, ortalama, Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı, bağımsız örneklem t testi, Ki-kare testi, Levene testi kullanılmıştır. Çalışmadaki inmeli hastaların yaş ortalaması 67,7±13,2 olup, hastaların %44,1'i kadındır. Hastaların TAT kullanım oranı; yöntemler arasına dua dahil edildiğinde %85,5, dahil edilmediğinde %51,5 olarak saptanmıştır. Hastaların %74,2'si TAT kullanımına dair sağlık personelini bilgilendirmemekte, bu hastaların %68,8'i tedaviyi etkilemediğini düşünerek bilgilendirmeyi 'gereksiz' görmektedir. Hastaların %58,3'ü TAT kullanımına dair öneriyi arkadaş/aileden almışlardır. İki hasta TAT kullanımından zarar gördüğünü ifade etmiştir. Kadınların, gelir düzeyini 'kötü' algılayanların, inme rehabilitasyonuna devam edenlerin, rekürren inme geçirenlerin, bulantı yakınması olanların, Barthel İndeksine göre orta düzeyde bağımlı olanların daha fazla TAT kullandıkları belirlenmiştir (p<0,05). TAT kullanımına göre hastalık hakkındaki görüşlere ait; kişisel kontrol, tedavi kontrolü, süre (döngüsel) ve duygusal temsiller alt başlıklarında fark saptanmıştır (p<0,05). İnmenin olası nedenlerini bağışıklık ile ilişkilendirme TAT kullanan hastalarda daha fazla bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak TAT kullanımı inme geçiren hastalar arasında oldukça yaygın olup, rehabilitasyonu sürdürmeyi olumsuz etkilememektedir. Tedavinin aksamaması, TAT kullanımı ile etkileşmemesi için hastaların TAT kullanımı yönünden sorgulanması ve kanıta dayalı yönlendirmelerin yapılması ile karşılaşabileceği olası risklerin azaltılması önemlidir.

This study was planned in a distinguishable type in order to determine the status of complementary alternative treatment use and the factors affecting the patients with stroke, and to evaluate the patient holistically by drawing the attention of the health personnel to this subject. For the study, between 01.07.2018-21.12.2018, 227 patients and their relatives who were diagnosed with stroke were interviewed in the neurology and physical therapy and rehabilitation outpatient clinics of a hospital in Tekirdağ province. The data were collected with 'Patient Information Form', 'Barthel İndex' and 'Disease Perception Scale'. In the evaluation of the data, minimum-maximum values, number-percent, mean, Cronbach Alpha reliability coefficient, independent sample t-test, Chi-square test, and Levene's test were used. The mean age of the patients with stroke in the study is 67.7±13.2 years and 44.1% of the patients were female. The rate of Use of CAM in patients; 85.5% when prayer was included and 51.5% when not included. 74.2% of patients do not inform the health personnel about the use of CAM, and 68.8% of these patients consider information to be 'unnecessary' in the belief that it does not affect the treatment. 58.3% of patients received the recommendation on the use of CAM through friends/family. Two patients were harmed by the use of CAM. It has been determined that women, those who perceive income levels as 'poor', those who continue the rehabilitation process for stroke, those who have recurrent strokes, those who have nausea, and those who are moderately dependent according to the Barthel index use more CAM (p<0,05). It's based on opinions about the disease; there was a difference between personal control, treatment control, duration (cyclical) and emotional representations subheadings and the use of CAM (p<0,05). The possible causes of stroke were found to be more in patients using CAM to associate with immunity (p<0,05). Consequently, the use of CAM is quite common among patients with stroke and does not adversely affect the continuation of the rehabilitation process. In order to prevent treatment from being disrupted, to prevent interaction with the use of CAM, it is important to question the patients in terms of CAM usage and to reduce the possible risks that they may face with evidence-based guidance.