Distopik anlatımın 1950 sonrası Türk resim sanatına yansıması

Abstract

Bu çalışmada 'ütopya' ve 'distopya' kavramları incelenerek, tarihte litarütüre ilk girdikleri dönemden günümüze kadar sanatçıları nasıl etkiledikleri, distopyanın 1950 yılı sonrası Türk resim sanatına olan yansımaları ve Türk resim sanatında distopik anlatım ögelerine rastlanıp rastlanmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda ilk olarak ütopya kavramı ele alınmış ve tanımı yapılmıştır. Tarih sahnesinde birçok filozof, siyasetçi, sanatçı ve bilim insanının ana sorunsalını oluşturan ideal toplum düzeni oluşturma çabası günümüze kadar ulaşmış olan eserler aracılığıyla incelenmiş, Sanayi Devrimi ve modernleşme ile birlikte ütopyanın distopyaya nasıl evrildiği tespit edilmiştir. Distopyanın tanımı yapıldıktan sonra distopya ve ütopyanın birbiriyle olan ilişkisi incelenerek ütopyanın distopyaya neden olduğu ve aynı zamanda distopyanın da içinde ütopyayı barındırdığı soncuna varılmıştır. Distopyanın tarisel sürecine değinildikten sonra edebiyat alanında yazılmış distopik eserler den alıntılar yapılarak distopik anlatım ögeleri belirlenmiş ve bu anlatılarla resim sanatı eserleri ilişkilendirilmeye çalışılmıştır. Belirlenen distopik anlatım ögelerinin 1950 yılı sonrası Türk resmine yansımaları yapılan seçkiyle incelenmiş eserlerinde distopik anlatım ögeleri tespit edilen santçıların sanat yaklaşımları, yapıtları üzerinden incelenerek konu bağlamında bir litarütür oluşturulmuştur. Çalışmanın son bölümünde günümüz toplum yaşantısında oldukça fazla hissetmeye başladığımız distopyanın kişisel çalışmalarıma yansımaları incelenmiştir.

In this study, by examining the concepts of 'utopia' and 'dystopia', it has been tried to determine how they have affected artists from the time they first entered the literature in history to the present, the reflections of dystopia on Turkish painting after 1950, and whether dystopian narrative elements are encountered in Turkish painting art. In this context, firstly, the concept of utopia has been discussed and defined. The effort to create an ideal social order, which is the main focal point of many philosophers, politicians, artists, and scientists on the stage of history, has been examined through the works that have survived to the present day, and it has been determined how utopia has evolved into dystopia with the Industrial Revolution and modernization. After defining dystopia, the relationship between dystopia and utopia was examined and it was concluded that utopia causes dystopia and at the same time, dystopia contains utopia. After dystopia's historical journey was touched upon, the dystopian narrative elements were determined by quoting from dystopian works of literature and it has tried to associate these narratives with works of art. The reflections of the determined dystopian narrative elements on Turkish painting after 1950 have been examined with a selection and literature has been created in the context of the subject by examining the artistic approaches of the artist whose dystopic narrative elements were present throughout their works. In the last part of the study, the impressions of dystopia, which we have begun to feel a lot in our current social lives, on my work were examined.