Esnek çalışma ve iş-aile yaşamı dengesi: AB ve Türkiye’ deki düzenlemelere yönelik betimleyici bir incelem

Abstract

Günümüzde ekonomide, bilgi ve iletişim teknolojilerinde, yaşam tarzlarında ve daha birçok alanda meydana gelen değişimler, kişilerin bireysel ve çalışma yaşamlarında birtakım farklılıklara neden olmuştur. Değişen piyasa koşulları karşısında yeniliklere cevap vermek amacıyla, istihdamın geleneksel biçimleri yavaş yavaş değişerek yeniden yapılanmış, iş organizasyonları ile çalışma süresi esnekleştirilerek daha karmaşık bir yapı ve farklı bir şekil almıştır. Meydana gelen bu olaylar sonucunda kişilerin iş-yaşam dengesi bozulmuş ve bunun sonucunda iş-aile yaşamı üzerinde bir uyum problemi meydana gelmiştir. Bu problemin ortadan kaldırılması için çeşitli yöntemler kullanılmakta, bu amaç doğrultusunda iş hayatında esneklik uygulamaları, çalışanların uyum problemlerine çözüm bulmada büyük destek sağlamaktadır. Esnekliğin, işverenlerin hızla değişen piyasa taleplerine uyum sağlamasına yardımcı olması ve çalışanlara iş-yaşam dengesi için seçenek ve fırsatlar sunması bu kavrama daha fazla önem kazandırmaktadır. Kadınların işgücü piyasasında daha fazla yer alması ve emek piyasalarında meydana gelen dönüşüm neticesinde tartışılan iş-yaşam dengesi, bu dengeyi sağlayacak politika ve uygulamaları gündeme getirmiştir. Buna bağlı olarak esneklikle ilgili tartışmalar başlamış, ebeveyn izni ve çocuk bakım politikaları kadar esnek çalışma da iş-yaşam dengesi politikalarının en önemli düzenlemelerinden biri durumuna gelmiştir. Bu tezde esnek çalışmanın iş-yaşam dengesine olan katkısı araştırılmakta, sağlıklı bir iş yaşam dengesi açısından esnek çalışmanın önemli fakat yeterli olmadığı, esnek çalışmanın dışında bu olumsuzları (cinsiyet eşitsizliği, düşük kadın istihdamı, kadının aile içindeki rolü, vb.) azaltacak farklı önlemlerin alınması gerektiği ileri sürülmektedir.

Today, the changes in information and communication technologies, economy, lifestyles and many other areas have caused some changes in the personal and working lives of people. In order to respond to innovations in the face of changing market conditions, traditional forms of employment have been gradually changed and restructured, the working time of the business organizations has been made more flexible and it has taken a more complex structure and a different shape. These changes resulted in the deterioration of the work-life balance of the individuals and as a result, there was an adjustment problem on work-family life. In order to eliminate this problem, different methods are used. In this respect, flexibility applications in business life provide great support in finding solutions to adaptation problems of employees. It is more important that flexibility helps employers to adapt to rapidly changing market demands and offers employees opportunities and for work-life balance. Work-life balance, which is discussed as a result of women's increase in the labor market and the transformation in the labor markets, brought up the policies and practices that will ensure this balance. As a result, discussions about flexibility started and flexible working as well as parental leave and childcare policies became one of the most important regulations of work-life balance policies. In this thesis, the contribution of flexible work to the work-life balance is investigated and it is argued that flexible work is important but not sufficient in terms of a healthy work life balance, and that different measures should be taken to reduce these negatives (gender inequality, low female employment, the role of women in the family, etc.) except for flexible work.