Farklı tekstüre sahip topraklarda yüzeydeki su derinliğinin infltrasyon hızına etkilerinin araştırılması

Abstract

Farklı tekstüre sahip topraklarda yüzeydeki su derinliğinin infiltrasyon hızına etkilerinin araştırıldığı çalışma 2019 yılı Tekirdağ ili Ergene ilçesi koşullarında yürütülmüştür. Araştırmada beş farklı toprak tekstürüne sahip arazilerde değişken seviyeli çift silindirli infiltrometre ile 20 cm, 15 cm ve 10 cm su derinliğinde infiltrasyon hızı ölçülmüştür. Ölçümler 20 cm su derinliğinden 15 cm su derinliğine, 15 cm su derinliğinden 10 cm su derinliğine ve 10 cm su derinliğinden 5 cm su derinliğine düştüğünde su tamamlaması yapılarak başlangıçtaki su derinliğine yükseltilmiştir. Başlangıçtaki su derinliğinden itibaren farklı zaman aralıklarındaki su derinliği ve geçen süre not edilerek çizelgeler oluşturulmuştur. Excelde üs regresyon türü seçilerek, çizelgelerdeki toplam dakika ve toplam infiltre olan su ölçümü verileri kullanılmıştır. Z = k.ta eşitliğine uygun olarak grafik eğrileri oluşturulmuş, toplam infiltrasyon ve infiltrasyon hızı denklemleri bulunmuştur. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre yapılan infiltrasyon ölçümleri sınırlı sayıda olsada, toprak tekstürü ile özellikle kum oranı ile infiltrasyon eşitliğindeki parametreler arasında yüksek bir korelasyon tespit edilmiştir. Yapılan çalışmada toprak tekstürü ve su derinliğinin infiltrasyona etkileri, kumlu toprakların killi topraklara göre infiltrasyon hızının fazla olduğu, su derinliği yükseldikçe ise infiltrasyon hızının arttığı gözlemlenmiştir

The study was conducted to investigate the effects of surface water depth on infiltration rate in different textured soils in Ergene district of Tekirdağ province in 2019. In this study, infiltration rate of 20 cm, 15 cm and 10 cm water depth was measured with variable level double cylinder infiltrometer in five different soil textures. Measurements were increased from 20 cm water depth to 15 cm water depth, 15 cm water depth to 10 cm water depth, and 10 cm water depth to 5 cm water depth. Tables were created by noting the water depth and elapsed time from the initial water depth at different time intervals. In Excel, exponent regression type was selected, total minute and total infiltrated water measurement data were used in the charts. Graphical curves were formed according to Z = k.ta equation, total infiltration and infiltration rate equations were found. Although the infiltration measurements were limited according to the results obtained in the study, a high correlation was found between soil texture and especially sand content and parameters in infiltration equation. In this study, the effects of soil texture and water depth on infiltration, sandy soils have higher infiltration rate than clay soils, and infiltration rate increases with increasing water depth.