Bazı çeltik (oryza sativa l. ) çeşitlerinin farklı çevre koşullarındaki performanslarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı bazı çeltik çeşitlerinin farklı çevre koşullarındaki verim ve kaliteleri belirlenmeye çalışılmıştır. Kullanılan çeşitlerin 5 tanesi Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen Halilbey, Gala, Osmancık-97, Hamzadere ve Edirne çeşitleri, 3 tanesi İtalyan kökenli Ronaldo, Nembo ve Galileo çeltik çeşitleridir. Çalışma 2013 yılı çeltik ekim sezonunda Edirne İli Keşan İlçesi ve Çanakkale İli Biga İlçesinde, iki lokasyonda yürütülmüştür. Deneme ekimleri tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak ekim yapılmıştır. Bu denemede birim alana tane verimi yanında çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, bitki boyu, metre karedeki salkım sayısı, salkımdaki tane sayısı, yaprak durumu, salkım çıkış durumu, yatma, sterilite, çeltik yanıklığı hastalığı, pirinç tane uzunluğu, pirinç tane genişliği, pirinç tane şekli, beyaz göbeklilik, kırıklı pirinç randımanı, kırıksız pirinç randımanı, pişmiş tane uzunluğu, tane uzama oranı, dağılmayan tane oranı, pirinç bin tane ağırlığı ve çeltik bin tane ağırlığı da incelenmiştir. Bu çalışma sonucunda 2013 yılında Keşan ve Biga lokasyonları için denemede kullanılan çeşitler içerisinde en yüksek verime sahip olan çeşit Ronaldo çeşidi olarak bulunmuştur. Bu çeşidi sırasıyla Halilbey, Nembo, Gala, Hamzadere, Osmancık-97, Galileo ve Edirne çeşitleri takip etmektedir. İncelenen karakterler bakımından çeşitler arası istatistiki önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Ancak çeltik verimi, salkımdaki tane sayısı ve pişmiş tane uzunluğu hariç, diğer karakterler bakımından, çeşit çevre interaksiyonu önemli çıkmıştır

The objectives of this study was to determine the performance of some rice varieties in two different locations in 2013 rice cropping seasons of in Edirne and Çanakkale provinces. Eight rice varieties were in the investigation. Five of them, Halilbey Gala Osmancık-97, Hamzadere devoloped by Trakya Agriculture Resourch İnstitüde and three of them Ronaldo , Nembo, Galileo introduced from İtaly. The experiment was conducted in the randomized block design with four replication The data recorded for flowering and maturing time, plant height, the number panicle per square meter, the number of grain per panicle, leaf attitude, lodging, panicle starth, blast disease, pady grain length, width and shape, grain chalkeness, total milled rice yield, head rice, milled grain lenght, grain elongation of rate cooked rice, non-dispersive grain rate, 1000 grain weight of pady and milled rice. The significantly important differences determined away the varieties for examined traits. Except, paddy yield, the number of grain panicle and grain elongation of rate cooked rice the significant varieties x environment interaction was determined for the traits.