Mikro besin elementi uygulamalarının aspir bitkisinin (carthamus tinctorius l. )tohum verimi ve bazı kalite özelliklerine etkisi

Abstract

Bu araştırma 2017 yılında Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nün kampüs uygulama arazisinde kışlık ekim tek lokasyonda (Tekirdağ) yürütülmüştür. Deneme ‘Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada, Eskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilmiş olan Dinçer ve Balcıaspir çeşitleri kullanılmış, mikro besin elementlerinden Çinko(3000ppm), Demir(2500pmm) ve Mangan (3000ppm) elementleri ve bunların kombinasyonları olarak (Zn+Fe, Zn+Mn, Fe+Mn ve Zn+Fe+Mn) üç farklı bitki gelişme döneminde (sapa kalkma, tabla bağlama ve çiçeklenme dönemi) uygulanmıştır. Bu amaçla denemede bitki boyu, yan dal sayısı, tabla sayısı, tabla çapı, çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, tohum verimi, bin tohum ağırlığı, kabuk oranı, ham yağ oranı, ham protein oranı ve yağ verimi gibi karakterler incelenmiştir. Elde edilen verilere göre, tohum verimi ve ham yağ oranı bakımından çeşitler ile uygulama dönemleri arasındaki farklılıkların yanı sıra dönem x gübre interaksiyonuda önemli bulunmuştur. Dekara en yüksek tohum verimi (116.667 kg/da) sapa kalkma döneminde uygulanan Zn elenmenti ile elde edilmiştir. Çeşitler arasındaki farklılıklar önemli bulunmamış olup, Dinçer çeşidinde 102.227 kg/da tohum verimi, Balcı çeşidinde 95.999 kg/da tohum verimi elde edilmiştir. Ham yağ oranı bakımından çeşitler arasındaki farklılıklar önemli olup, Balcı çeşidinde % 27.38 oranında, Dinçer çeşidinde ise % 24.38 ham ham yağ oranı elde edilmiştir. Uygulama dönemleri arasında ise en yüksek ham ham yağ oranına sapa kalkma döneminde uygulanan Mn besin elementi uygulaması ile ulaşılmıştır (% 27.78).

This research was carried out in 2017 in the research trial area of the Field Crops Department of Agricultural Faculty of Namık Kemal University as overseeding in single location (Tekirdağ). Experiment was established as 3 replications according to the Experimental Design of Split Plots in Random Blocks. In this study, Dinçer and Balcı safflower varieties developed by Eskişehir Crossing Zone Agricultural Research Institute were used, Zinc (3000ppm), Iron (2500pmm) and Manganese (3000ppm) elements and their combinations (Zn + Fe, Zn + Mn, Fe + Mn and Zn + Fe + Mn) were applied in three different periods (bolting, capsule binding and flowering period). For this purpose, in the study plant height, branch number, capsule number, number of seeds per capsule, capsule diameter, flowering days number, maturity days number, seed yield, 1000 seed weight, hull ratio, oil ratio, protein ratio and oil yield were investigated According to the obtained data, in terms of seed yield and oil ratio, as well as differences between varieties and periods, period x fertilizer interaction was also found significant. The highest seed yield (116.667 kg / da) was obtained with Zn element applied in the bolting period. The differences between the varieties were not found significant and 102,227 kg / da seed yield was obtained in Dinçer variety and 95,999 kg / da seed yield was obtained in Balcı variety. Differences between varieties were significant in the oil ratio, it was obtained as 27.384 % for Balcı variety and 24.384% for Dinçer variety. The highest oil ratio was reached with the Mn element applied in the bolting period (27.782%).