Eskişehir ekolojik koşullarında ekmeklik buğday ileri hatlarının tane verimi ve bisküvilik kalite özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Araştırma, 2014-2015 yetiştirme döneminde Eskişehir İli Hamidiye ve KarabayırlokasyonlarındaEskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilmiş olan yumuşak tane yapısına sahip 20 ileri hat ve 4 standart çeşit olmak üzere toplam 24 ekmeklik buğday genotipi ile tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür.Denemeye alınan bisküvilik buğday genotiplerinin tane verimi ile başaklanma gün sayısı, bitki boyu ve bin tane ağırlığı gibi verim komponentleri ortalamaları sırasıyla 200,0kg da-1 ile 442,5kg da-1, 138,75 ile 143,00 gün, 83,96 ile 110,10 cm ve 32,67 ile 48,61 g arasında değişmiştir.Araştırmada materyal olarak kullanılan bisküvilik buğday genotiplerinin hektolitre ağırlığı, tane sertliği, C-SDS değerleri, protein oranı, zelenysedimentasyon değeri, kül oranı, laktik asit STK, sakkaroz STK, sodyum karbonat STK ve su STK ortalamaları sırasıyla 82,40 kg hl-1 ile 75,25 kg hl-1, % 17,08 ile % 39,68, 5,06 ile 8,63 ml, % 11,75 ile % 12,75, 20,63 ml ile 33,00 ml, % 0,478 ile % 0,610, %86,68 ile %112,83, %79,95 ile %89,29, % 79,52 ile % 94,83 ve % 58,18 ile % 65,14 arasında değişim göstermiştir. Yapılan değerlendirmeler ışığında tane verimi ve kalite özellikleri birlikte değerlendirildiğinde ise, BİS-1, BİS-2, BİS-3, BİS-17, BİS-18, BİS-19, BİS-22 ve BİS-23 hatları diğer bisküvilik hatlara göre yüksek performansa sahip olmuşlardır. Bu hatların tescil öncesi denemeye alınabileceği sonucuna varılmıştır.

The study was carried out with a total of 24 bread wheat genotypes including 20 advanced lines developed by EskişehirGeçitKuşağı Agricultural Research Institute and 4 standard varieties with soft grain structure as a randomized block design with 4 replications during 2014-2015 growing season in Hamidiye and Karabayır locations of Eskişehir province.The averages of grain yield, days to heading, plant height and thousand grain weight of the bisquit wheats examined ranged from 200,0kg da-1to 442,5kg da-1, 138,75 days to 143,00 days, 83,96 cmto 110,10 cm and 32,67 to 48,61 g, respectively.Test weight, grain hardness, C-SDS values, protein ratio, zeleny sedimentation value, ash ratio, lactic acid SRC, sucrose SRC, sodium carbonate SRC and water SRC averages of the biscuit wheat genotypes used ranged between 82,40 kg hl-1 to 75,25 kg hl-1, 17,08% to 39,68%, 5,06 mlto 8,63 ml, 11,75% to 12,75%, 20,63 ml to 33,00 ml, 0,478% to 0,610%, 86,68%to 112,83%, 79,95%to 89,29%, 79,52%to 94,83%and 58,18%to 65,14%, respectively.Inthelight of theevaluation of yieldandqualitycharacteristics, BIS-1, BIS-2, BIS-3, BIS-17, BIS-18, BIS-19, BIS-22 and BIS-23 werefoundto be highperformancelinescomparedtootherbiscuitlines. Itwasconcludedthattheselinescould be considered as a candidate of bisquitvarietyand sent fortheformalregistrationprocess.