Ekmek mayası ( saccharomyces cerevisiae) fabrikası artığı eleküstü mayadan invertaz enzimi üretimi

Abstract

Bu çalışmada endüstriyel ekmek mayası üretiminde artık olarak açığa çıkan eleküstü mayadan invertaz enzimi üretilmesi amaçlanmıştır. Eleküstü mayadan ekstrakte edilen ve ham enzim olarak tanımlanabilecek, yüksek invertaz aktivitesine sahip ürün (i) püskürtülerek kurutulmuş, (ii) liyofilize ve (iii) sıvı ekstraktı halinde aktivite ölçümüne tabi tutularak (iv) ticari muadili ile karşılaştırılmıştır. Her örnek öncelikle sabit sıcaklık (40°C) ve 4-7 arası değişen pH değerlerinde enzim aktivitesi yönünden incelenmiştir. Bu analizler sonucunda belirlenen optimum pH değeri sabit tutularak bu kez 30-70°C aralığında optimum çalışma sıcaklığının belirlenmesi denemeleri yürütülmüştür. Yapılan çalışmalara göre sıcaklığın sabit tutulduğu pH denemelerinde, tüm ürünlerde optimum pH 4,5 olarak tespit edilmiştir. Ticari invertaz enziminde 3,30 u/ml, püskürtmeli kurutucudan elde edilen üründe 2,90 u/ml, liyofilize üründe 2,91 u/ml ve son olarak sıvı ekstraktta 1,73 u/ml invertaz aktivite değerleri bulunmuştur. Optimum pH 4,5’de ve 30-70°C sıcaklık denemeleri yapılan ürünlerde de optimum sıcaklık 40°C dir. Bu aşamada 60 ve 65°C sıcaklıkların enzimleri etkilediği gözlenmiştir. Buna göre 60 ve 65°C’deki düşük aktivite değerleri sırasıyla 0,43 u/ml, 0,50 u/ml, 0,25 u/ml ve 0,25 u/ml olarak bulunmuştur. Çalışma sonucunda endüstride artık olarak değerlendirilen ve genelde hayvan yemi olarak oldukça ucuz fiyata satışı yapılan bir maddenin invertaz kaynağı olarak kullanılabilme potansiyeline sahip olduğu anlaşılmıştır. Tez çalışması sonucunda, daha ileri saflaştırma basamakları içeren enzim çalışmalarının yapılabilmesi için önemli veriler elde edildiği sonucuna varılmıştır. Elde edilen sonuçlar, ileri çalışmalara ışık tutabilecek niteliktedir.

In the present study, the production possibility of invertase enzyme from sieve residue yeast, by-product of baker’s yeast (Saccharomyces cerevisiae) factory, was investigated. Crude enzyme extracts obtained from sieve residue yeast (i) spray dried, (ii) lyophilized and (iii) collected in aqueous form were compared with (iv) industrial invertase enzyme sample in terms of enzymatic activity. Every sample was analyzed for enzymatic activity at constant temperature (40°C) and at different pH values between 4 and 7 in order to find out the optimum pH value for highest enzymatic activity. Then, the pH value was kept constant at optimum value and the enzymatic activity was determined at different temperature levels between 30-70°C.Optimum pH value was determined as 4,5 for all samples and the enzymatic activity was found as 3,30, 2,90, 2,91 and 1,73 u/ml for industrial invertase enzyme, spray dried, lyophilized and aqueous extract, respectively. The analysis at optimum pH of 4,5 and at different temperatures showed that the highest enzymatic activity was screened at 40°C for all samples. Additionally, there was a significant loss of enzymatic activity at 60-65°C for all samples.Finally, the study showed that sieve residue yeast has a usage potential in invertase production. While this by-product is sold at low price for animal feeding purposes, advanced purification techniques can be used to create added value in this sector.