Amın Maalouf’ta Kimlik Arayışı Kültürlerarası Bir Yazı

Abstract

Modern toplumun ortaya çıkışından bu yana kimlik sorunsalı birçok yorum içine hapsedilmiştir. Başlangıçta kimlik sorunu “Ötekine” karşı kendini olumlamak için bir araç olarak görülmüştür. Kimliğin bileşenleri, kişinin kendisini ötekinden ayırması ve kendini öteki ile aynı kılmasının temelini oluşturmaktaydı. Bu farklılaşma ve ayniyet; sabit, değişmez ve taşlaşmış bir “kimlik” olarak konumlanmış bir merkezileştirme işleminden köken almaktadır. Buna karşın postmodern çağın ortayaçıkmasıyla tüm merkezileştirme çabaları yerini bir hareket ve merkezden kopuş oyununa bırakmıştır. Bu dinamik kendisini en fazla edebiyatta hissettirir. Bu bağlamda edebiyat, kendi içinde kimliğin bir farklılaşma ve dinamizme açılarak çok boyutlu olarak ele alındığı bir alan olmuştur. Bu çalışma kimlik sorunsalına içkin özneler arası bir boyut fikrini güçlendiren kültürlerarası bir yazı ile Amin Maalouf’ta kimlik arayışını sorgular. Maalouf’taki edebi söylem “kimlik” sorununu ele aldığı ve onu kültürlerarası bir yazı ve edebiyat yoluyla kültürel, dilsel, sosyal, estetik ve etik bir sorgulama ile güçlendirdiği ve değiştirdiği Ölümcül Kimlikler adlı eserinden yola çıkılarak tematik ve bağlamsal bir analiz yaklaşımı ile derinlemesine incelenecektir.

La question de l’identité est cernée à plusieurs interprétations péremptoires depuis l’émergence de la société moderne. Elle a été initialement considérée comme un moyen de s’affirmer envers l’Autrui. Les constituants de l’identité formaient ce qui différenciait le soi de l’autre et de même ce qui le rendait similaire à l’autre. Cette différenciation et similitude étaient originaires d’une opération de centralisation qui se positionne comme «une identité» stable, fixe et pétrifiant. Alors qu’avec l’arrivée de l’ère postmoderne toute sorte de tâche de centralisation s’est dégagée pour laisser la place à un jeu de décentralisation et de mouvance. Cette dynamique s’est fait ressentir particulièrement dans la littérature. La littérature est devenue un champ dans lequel «l’identité» se revêt plusieurs dimensions qui s’ouvrent vers un dynamisme et une différenciation. Cette étude porte sur la quête de l’identité d’Amin Maalouf à partir d’une écriture de l’interculturel qui renforce l’idée d’une dimension intersubjective inhérente à la question identitaire. Le discours littéraire de Maalouf sera décomposé en profondeur avec une approche d’analyse contextuelle et thématique à partir de son oeuvre intitulée Les identités meurtrières dans laquelle il décortique la question de l’identité par toute une série de raisonnement éthique, esthétique, social, linguistique et culturel.