Yabancı Dil Öğretiminde Hangi Yol İzlenmeli: Açık Dilbilgisi Mi Örtük Dilbilgisi Mi?

Abstract

Dil üzerine bilgi ile dili etkin kullanma arasında sıkı bir bağıntı söz konusudur. Bir dilin dilbilgisini tanımadan onun söz dizimsel, yapısal ve anlamsal özelliklerini keşfetmek olanaksızdır ve bir dile yeterince hakim olmadan dil becerilerini geliştirmek güçtür. Şayet dil bir sistem olarak kabul edilirse, o dilde anlayabilmek ve üretebilmek için bu sistemin kodlarını tanımaya gereksinim duyulmaktadır. Cümlenin öğelerini yerlerinde kullanabilmek, doğru iletişimi kurabilmek ve kendini sözlü ve özellikle de yazılı ifade edebilmek için dilbilgisi kurallarının kullanımını bilmek kaçınılmazdır. Dilbilgisi öğretiminin önemi zaman zaman azalsa ya da bir yöntemden diğerine değişse de dilbilgisi yabancı dil öğretimindeki vazgeçilmez yerini korumaktadır. Hedef dilin dilbilgisini öğretmek için sekiz farklı yol izlenmektedir: örtülü ve açık dilbilgisi, tümevarım yoluyla ve tümden gelim yoluyla dilbilgisi, bağlamsal ve bağlam dışı dilbilgisi, etken ve edilgen dilbilgisi. Ayrıca dilbilgisi, sözcük, yazım, cümle ve metin boyutunda da ele alınabilir. Bu çalışmada açık dilbilgisi ve örtük dilbilgisi konusunu ele alacağız. Örtük dilbilgisi öğretimi, kuramsal bilgilere ve dilbilgisi açıklamalarına başvurmadan hedef dilin kullanımını öğrenenlere kazandırmayı hedeflemektedir. Böyle bir yol izlendiğinde sezgisel bir öğrenim söz konusudur. Açık dilbilgisi öğretiminde ise ders kitabı veya öğretmen tarafından kuralların betimlenmesi ve açıklanması şeklinde bir yol izlenmektedir. Burada kuralları açık bir şekilde tanıma olanağı sunulduğu için bilişsel bir öğrenme söz konusudur. Ayrıca bu çalışmada açık dilbilgisi ve kapalı dilbilgisinin dil becerilerinin geliştirilmesinde oynadığı rolü irdeleyeceğiz. Sonuç olarak yabancı dil öğreniminde hangi yolla izlemenin daha etkili olduğu sorusuna yanıt arayacağız.

Il y a un rapport étroit entre la connaissance sur la langue et son emploi efficace. Sans connaître la grammaire d’une langue il est impossible de découvrir ses caractéristiques syntaxiques, morphologiques et sémantiques, et sans maîtriser une langue il est difficile de développer toutes les compétences langagières. Si on accepte la langue comme un système, pour comprendre et produire on a besoin de connaître les codes de ce système. Pour utiliser les éléments de la phrase à leurs places correctes, construire la communication exacte et pour s’exprimer à l’oral et surtout à l’écrit il est indispensable de savoir les emplois des règles de grammaire. Même si l’importance de l’enseignement de grammaire se diminue de temps en temps ou change d’une méthode à l’autre, la grammaire garde sa place incontournable en didactique de langue étrangère. Pour enseigner la grammaire de la langue étrangère il y a huit démarches: grammaire implicite et grammaire explicite, grammaire inductive et grammaire déductive, grammaire contextualisée et grammaire décontextualisée, grammaire active et grammaire passive. Il est possible aussi de classifier la grammaire selon les différentes catégories: grammaire linguistique et grammaire pédagogique. De plus, on peut analyser la grammaire en quatre dimensions: le lexique, l’orthographe, la phrase et le texte. Dans cette étude nous allons aborder la grammaire explicite et la grammaire implicite. La grammaire implicite, c’est l’enseignement de grammaire qui a le but de faire acquérir aux apprenants l’emploi de la langue cible sans avoir recours aux explications grammaticales et aux connaissances théoriques. Dans une telle démarche il s’agit d’un apprentissage intuitif. La grammaire explicite est unedémarche dans laquelle on fait la description et l’explication des règles soit par le manuel et soit par l’enseignant. Ici, comme il s’agit de connaître explicitement les règles on peut parler d’un apprentissage cognitif. En outre, à partir des manuels de méthode en FLE nous allons aborder l'importance que la grammaire explicite et la grammaire implicite peuvent jouer au développement des compétences langagières. Notre étude est une recherche théorique. En étudiant des exemples et en prenant en considération les besoins des apprenants nous nous efforcerons atteindre un résultat: laquelle de deux démarches est plus efficace pour apprendre une langue étrangère?