Tekirdağ ilinde plum pox potyvirüs (ppy) ‘in doğal ve yabani konukçu türlerinin saptanması

Abstract

Sert çekirdekli meyve türlerinin en önemli hastalığı olan Plum pox virus (PPV), Dünya’da ve Türkiye’de ekonomik açıdan önemli ürün kayıplarına neden olmaktadır. Türkiye’nin iç ve dış karantina listesinde yer alan bu hastalığın epidemiyolojisi ve mücadelesinde rol oynayan PPV’nin doğal ve yabani konukçu türlerinin belirlenmesi önem taşımaktadır. Tekirdağ İli’nde sert çekirdekli meyve üretimini olumsuz yönde etkileyen PPV’nin bu ildeki doğal ve yabani konukçu türlerinin saptanması bu çalışmanın amacını oluşturmuştur. 2016 yılı Haziran ayında gerçekleştirilen sürvey çalışmaları ile Tekirdağ İli’nin Merkez Süleymanpaşa, Muratlı, Çorlu ve Hayrabolu ilçelerinde gözlem ve incelemeler yapılarak yabani formdaki sert çekirdekli ağaç ve çalı türlerinden simptomatik yaprak örnekleri toplanmıştır. Böylece PPV’nin karakteristik şekilde yapraklarda neden olduğu mozaik, damar arası bantlaşma, şekil bozukluğu, klorotik lokal lekeler ile sistemik renk değişiklikleri gösteren ve simptom göstermeyen sağlıklı bitkilerden yaprak örnekleri alınmıştır. Sürveyler sonucunda Prunus ceracifera Pissardi Nigra’dan 31 adet, Prunus ceracifera Atropurpurea’dan 31, Prunus serrulata Lindl. “Kanzan’’dan 6 ve Prunus spinosa L.’dan 36 adet olmak üzere toplam 104 yaprak örneği elde edilmiştir. Örneklerde PPV’nin varlığı Double Antibody Sandwich Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (DAS-ELISA) testi ile araştırılmıştır. Ancak DAS-ELISA testi sonucunda 104 yaprak örneğinin hiçbirinde PPV saptanmamıştır. Karakteristik virüs simptomu sergileyen 10 adet Prunus ceracifera Atropurpurea, 8 adet P. ceracifera Pissardi Nigra, 2 adet P. serrulata “Kanzan” ve 5 adet de P. spinosa L. yaprak örneklerinden oluşan toplam 25 adet örnek Reverse Transcriptase Polymerase Chain Reaction (RT-PCR) testine tabi tutulmuştur. RT-PCR test sonuçlarına göre 5 adet Prunus ceracifera Pissardi Nigra yaprak örneğinde Plum pox virus (PPV) saptanmıştır. Ancak P. ceracifera Atropurpurea, P. serrulata “Kanzan” ve P. spinosa L. yaprak örneklerinde tespit edilmemiştir. Elde edilen bu sonuçlar Plum pox virus (PPV)’ın Prunus ceracifera Pissardi Nigra’da bulunuşunun ilk kaydıdır.