Kazlarda (Anser Anser) Nazal Konka Mukozasının Histolojik Ve Histokimyasal Yapısının Belirlenmesi

Abstract

Anser anser ırkından 8 adet kazın burun boşluğunun ön, orta ve arka konka bölümleri histolojik ve histokimyasal olarak incelendi. Histolojik incelemelerde ön konka bölümünün başlangıçta çok katlı yassı keratinize epitel dokusu ile örtüldüğü ancak orta konka bölgesine doğru bu epitelin intraepitelyal bezler içeren modifiye çok katlı yassı keratinize epitele dönüştüğü belirlendi. Lamina propriyada su kuşlarına özgü ve basınca duyarlı çok sayıda grandry korpüsküllerine ve herbst korpusküllerine rastlandı. Orta konka bölgesinde bulunan kıkırdak halkaların, iki tam ve bir yarım halka oluşturacak şekilde oldukça kıvrımlı, spiral benzeri bir yapı gösterdiği ve bu halkaların respiratorik mukoza ile örtüldüğü belirlendi. Epitel içerisinde çok yoğun olarak intraepitelyal alveolar bezlerin bulunduğu belirlendi. Bu spiralin en içte kalan bölgesinde agregat tipte lenf folliküllerinin bulunduğu gözlendi. Arka konka bölümünün de orta konkaya benzer şekilde ancak daha az kıvrımlı yapıda olduğu ve olfaktorik epitel ile örtüldüğü belirlendi. Histokimyasal olarak ön ve orta konkada bulunan intraepitelyal bezlerin karboksilli müsin çoğunlukta olmak üzere daha az miktarda nötral müsin içeren mikst özellikte olduğu belirlendi. Bu bezlerden spirali oluşturan halkaların dışbükey kısımlarındaki derin, tubule-alveoler bezlerde asit müsinlerin, iç bükey olan kısımlarındaki intraepithelial alveolar bezlerde ise nötral müsinlerin daha yoğun bulunduğu dikkati çekti. Sonuç olarak kazların ön ve arka konkası, daha çok sensorik bir fonksiyona hizmet ederken, orta konka mukozasında agregat lenf folliküllerinin varlığı ve bezlerde asit müsinlerden siyalomüsinlerin olması bu bölgenin mukozal savunmada önemli rolü olduğunu göstermektedir.

Rostral, middle and caudal turbinate sections of the nasal cavity of eight Anser anser geese were investigated histological and histochemical examinations. In histological examination, it was seen that rostral concha was covered by keratinized stratified squamous epithelial tissue but this epithelium was turned into a modified stratified squamous epithelium containing intraepithelial glands towards middle concha. Numerous waterfowl-specific grandry corpuscles and herbst corpuscles sensitive to pressure were noticed in lamina propria. Cartilage rings in the middle concha were determined to have a highly curved spiral-like structure forming two full and a half circle and they were covered respiratory mucosa. Numereous intraepithelial alveolar glands were determined in this epithelium. Aggregate type lymph follicles were observed in the inner part of this spiral. Caudal concha part was determined to be similar to middle concha but having a less curved structure and covered by olfactory epithelium. Intraepithelial glands located in the rostrall and middle concha were histochemically determined to have a mikst glands structure containing more carboxylated acid and less neutral mucin. Small amounts of periodat reactive mucins were determined in the outer spiral layer of middle concha. Neutral mucins were noticed in the concave portions of rings forming the spiral of the glands while more intense carboxylated mucins were noticed in the convex portions. As a result, rostral and caudal concha of the geese mainly plays a sensoric function, medial concha seems to have a mucosal defense role due to the presence of aggregate lymph follicles in the mucosa and acidic sialomucin in the glands.