Sorgum ve Bazı Bitkilerin İle Farklı Oranlarda Karışımlarından Hazırlanan Silajların Kalite Özellikleri

Abstract

Bu çalışma sorgumun (Sorghum bicolor L.) değişik yem bitkileri ile karışımlarından hazırlanan silajların ham besin maddesi içeriklerini ve kalite özelliklerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla sorguma soya (Glycine max L.), kapari (Capparis spp.), Leucenea leucocephala L. ve çayır düğmesi (Sanguisorba minor Scop) bitkileri %0 (kontrol), %20, %40, %60 oranında karıştırılarak silolanmıştır. Silajlarda yapılan analizler sonucunda, en yüksek ham protein (HP) %16.50 ile %40 sorgum+%60 L. leucocephala (S40+L60) silajından elde edilirken, en düşük HP (%3.71) %100 sorgum (S100) silajından elde edilmiştir. Bununla beraber, sorgum ile bazı yem bitkilerinin karıştırılarak silolanmasıyla kuru madde (KM; %25.45 ile 39.85), ham yağ (HY; %2.10 ile 4.07 arasında), ham kül (HK; %1.77 ile 4.48 arasında), suda çözünebilir karbonhidrat (SÇK; %1.08 ile 2.09 arasında), kalsiyum (Ca; %0.40 ile 2.56 arasında) ve fosfor (P; %0.11 ile 0.43 arasında) içeriklerinde önemli artışlar; ham selüloz (HS; %18.18 ile 23.81 arasında), nötr deterjan lif (NDF; %30.52 ile 43.35 arasında) ve asit deterjan lif (ADF; %17.42 ile 22.23 arasında) içeriklerinde ise önemli azalmalar tespit edilmiştir (P<0.01). Sonuç olarak, sorgum bu 4 bitki ile karıştırılarak silolandığında başta protein içeriği olmak üzere besin maddeleri yönünden daha kaliteli silajlar elde edilebileceği ve bu bitkilerinde silaj yapılarak değerlendirilebileceği görülmüştür.

This study was conducted to determine the crude nutrient contents and quality characteristics of silages prepared from sorghum (Sorghum bicolor L.) (S100) and the mixture of sorghum and soybean (Glycine max L.), Capparis spp., lesser burnet (Sanguisorba minor Scop), Leucenea leucocephala L. at the rates of 20%, 40%, 60% respectively. As a result of this experiment, among all silages, while highest crude protein (16.50%) were determined from 40% sorghum + 60% L. leucocephala (S40+L60) silage, the least crude protein (3.71%) determined from 100% sorghum (S100) silage. In addition, in legume mixed sorghum silages, dry matter (between 25.45% with 39.85), crude fat (between 2.10% with 4.07), crude ash (between 1.77% with 4.48), water soluable carbohydrate (between 1.08% with 2.09), calcium (between 0.40% with 2.56) and phosphor (between 0.11% with 0.43) showed significant increase, however; crude cellulose (between 18.18% with 23.81), notr detegent fiber (between 30.52% with 43.35) and acid detergent fiber (between 17.42% with 22.23) decreased significantly (P<0.01). As a result of this study, on mixing sorghum with these 4 crops could possibly result in a high quality silages notably for protein, and these crops could be evaluated for silage.