SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KAVRAMININ AMBALAJ TASARIMINA ETKİLERİNİN İRDELENMESİ

Abstract

Sürdürülebilirlik kavramı sürdürülebilir gelişimi ya da sürdürülebilir yaşamı ifade etmektedir. Birleşmiş Milletler 1987 Bruntland Raporu’nda sürdürülebilirlik kavramı geniş bir şekilde yer almıştır. Bruntland Raporunda “Sürdürülebilir Gelişim: günümüz ihtiyaçlarının gelecek nesillerin ihtiyaçlarının buluşmasını tehlikeye atmaksızın buluşması” olarak tanımlanmıştır. Sürdürülebilir bir çevre anlayışı içerisinde, kaynakların korunduğu, ekonomik açıdan faydaları olan geri kazanımı, ürün servis sistemlerini ve çevreci üretim yöntemlerini vb. içeren sürdürülebilir ürün tasarımı modeli geliştirilmesi gereklidir. Sürdürülebilirlik kavramı sadece politik ve ekonomik yönüyle değil, firma yönetim kararları ve stratejileri, tasarımcı yaklaşımları ve çevresel etkileri içeren, enerji kullanımı, malzeme tüketimi ve işçilik maliyetleri açısından ele alınarak, bugünkü tercih ve eğilimlere, malzeme seçimine ve ürün yaşam döngüsüne olan etkileri göz önüne alınmalıdır. Bu çalışma kapsamında ‘Sürdürülebilirlik Kavramının’ firma yönetim kararlarına etkisi ve bu kararların sürdürülebilir ürün tasarımına etkisi üzerinde durulacaktır. “Üreticilerin sürdürülebilir ürün tasarımı sürecinde karar verme aşamalarında göz önünde bulundurmaları gereken önemli noktaları ortaya çıkarmak ve bunların kullanımını sağlamak” ve “ürün tasarımı için sürdürülebilir; global enerji sarfiyatı, işçilik maliyetleri, malzeme tüketimi, ürün servis sistemleri ve geri dönüşüm faaliyetlerini değerlendirmeye yarayan bir model geliştirmek” çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Ambalaj sektörü çalışma sahası olarak seçilmiştir. Ambalaj sektörü çerçevesinde yürütülen örnek olay çalışması ile ambalaj ürünlerinde sürdürülebilir tasarım kriterlerinin firma organizasyonel yapısı üzerinde etkilerinin saptanması sağlanmıştır. Seçilen değerlendirme birimlerinin incelenmesinde yaşam döngüsü analizi aşamalarında “enerji ve malzeme”nin sürdürülebilirliği araştırılmıştır.

The concept of sustainability refers sustainable development or sustainable living. A broad concept of sustainability has taken place in the United Nations Bruntland Report in 1987. . In the report, sustainable development was defined as "development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs". With the understanding of sustainable environment, development of sustainable product design model including conservation of the resources, ecomomic benefits of recycling, product service system and production methods etc. is required. The concept of sustainability must be taken into consideration not only political and economical aspects, but company management decisions and strategies, designer approaches and environmental impacts including energy use, material consumption and labor costs be addressed in terms of the current preferences and trends. Within the scope of this study, 'Concept of Sustainability' effects on company management decisions and these decisions impacts on sustainable product desing will be emphasized. "Sustainable product design stages of producer in the process of decision making requires taken in to account the important points to uncover and to ensure their use" and "develop a model of product desing to assess of sustainability, global energy use, labor costs, material consumption, product service system and recycling" constitutes the aim of the study. The study area was chosen as the Packaging Industry. Impact of sustainable desing criteria on company's organizal structure has been determined by a case study in the packaging industry. Selected evaluation units were researched with the life cycle assessment (LCA) steps for analysing sustainability of material and energy.