Peyzaj Mimarlığı Antropometri İlişkisi: İstanbul Örneği

Abstract

Ekolojik veri tabanlı fiziksel planlama ve tasarım disiplini olan Peyzaj Mimarlığı kentlerde insan aktivitelerine ve ihtiyaçlarına yönelik işlevsel ve estetik mekan tasarımını amaçlamaktadır. Ortak noktası insan olan Peyzaj Mimarlığı- ergonomi- antropometri çalışmalarında amaç, fiziksel çevre tasarımını, konfor, sağlık, güvenlik açılarından maksimum seviyede olumlu hale getirecek çalışmalar yapmaktır. İnsanların kullandığı tüm mekânlar ve donatılar antropometrik veriler ile uyum içinde olmalı, buna bağlı olarak her türlü mekanda insanların tehlikelerden uzak, rahat hareket edebilmeleri sağlanmalı, yaşam kalitesinin artırılması ana hedef olmalıdır (Yörük ve ark., 2006). Bu bağlamda, kent içinde kullanılan peyzaj elemanları ve donatıların antropometrik ölçülere uygun şekilde tasarlanması önem taşımaktadır. Bu çalışma, kentlerimizde yoğun kullanımı olan peyzaj elemanlarının, antropometrik ölçülere uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla İstanbul örneğinde yapılmıştır. Bu amaçla, İstanbul kentinin yoğun kullanım mekânları araştırma alanı olarak seçilmiş; mevcut yapısal ve bitkisel uygulamalar antropometrik veriler doğrultusunda irdelenmiştir. Elde edilen verilere göre, insan ölçüleri ile uyumlu tasarım ve uygulamalarla birlikte, bu ölçülerle uyumlu olmayan, özellikle güvenlik açısından sakıncalı uygulamaların bulunduğu belirlenmiş ve bu doğrultuda öneriler sunulmuştur.

Landscape architecture which is a discipline of ecological data based physical planning aims functional and aesthetical space design fitting for human activities and needs in cities. In Landscaping, ergonomic, anthropometry studies which have much in common, the aim is to perform studies to improve the physical space design at a maximum level in terms of comfort, health and safety. All environments and accessories used by people must comply with anthropometric data and, accordingly, it must be ensured that people move free from any dangers and comfortably in any environment, improving of the life quality must be the principle aim (Yörük et al., 2006). In this respect, it is of high importance that landscaping components and accessories used within the city are designed in accordance with the anthropometric measurements. This study is conducted on the İstanbul example in order to determine the conformity of landscaping elements widely used in our cities to anthropometric data. Therefore, regions of wide use in İstanbul are selected as research zones, current structural and plantal applications are examined in accordance with anthropometric data. According to the acquired data, along with the designs and applications fit to human use, those that are not fit to these measurements and especially disadvantageous in terms of safety are detected and suggestions are presented thereto.