Gelişmiş Arama

Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.authorDinç, Emine Nurefşan
dc.date.accessioned2023-05-06T17:22:09Z
dc.date.available2023-05-06T17:22:09Z
dc.date.issued2022
dc.identifier.issn2148-3728
dc.identifier.issn2148-9750
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.33460/beuifd.1177661
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1144050
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.11776/12071
dc.description.abstractİlk devirlerden itibaren Müslümanlar nezdinde kadılık görevini ancak liyakat sahibi kimselerin yerine getirebileceği prensipte benimsenmiş, kadıların yeterli ölçüde hukuk bilgisine ve melekesine sahip kimseler arasından seçilmesine özen gösterilmiş, bunu temin için medreseler kurulmuştur. Kadıların kazâî saha dışında idarî yapıda da etkin olduğu Osmanlı Devleti’nde medrese sistemi daha da geliştirilmiş, yüksek öğretim veren Sahn ve Süleymaniye medreseleri kurulmuş, hukukçular bu müesseselerin mezunları arasından atanmıştır. Zamanla bir çeşit stajyerlik mahiyetinde olan mülâzemet sistemi de uygulamaya konulmuş, görevini hakkıyla yapacak kimselerin kadı olarak seçilebilmesini temin için birçok tedbir alınmış, düzenlemeler yapılmıştır. Bunlar arasında bilhassa imtihanlar liyakatlı adayların belirlenmesinin en önemli yollarından biri olarak görülmüştür. Tanzimat’tan sonra ise sistemde köklü değişiklikler gerçekleştirilmiş, kadı atamalarında imtihana neticelerinin esas alınmasına dayanan yeni bir derecelendirme usulü uygulamaya konulmuştur. Kadı yetiştiren okullar kurulmuş, bu okullara girişte, tahsil esnasında ve mezuniyette oldukça ciddi şekilde yapıldığı anlaşılan imtihanlar icrâ edilmiştir. İmtihanlar hiç şüphesiz ölçme ve değerlendirme faaliyetinin en esaslı unsurudur. Ölçme ve değerlendirme, eğitim sürecinin birçok bileşeni ile ilgili fikir veren bir basamaktır ve müfredat, değerlendirme kriterleri, ilkelerin koruması gibi hususlarla yakından ilişkilidir. Bu makalenin konusunu Osmanlı Devleti’nde kadılar için yapılan imtihanlar teşkil etmektedir. Günümüzde Osmanlı dönemi eğitim sisteminin ve kazâ teşkilatının işleyişine dair pek çok eser ve makale bulunmakla birlikte, bu konuyu müstakil olarak ele alan çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır. Bu makalede, kadılık mesleğine giriş süreci ve tayin kriterleri ile alakalı olması açısından önem arz eden bu konu etraflı bir şekilde incelenmiş, kadı adaylarına uygulanan imtihanlar hakkında bilgi vermek amaçlanmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde Tanzimat’a kadar olan dönemde, ikinci bölümünde Tanzimat sonrasında kadılar için yapılan imtihanlar ele alınmıştır. Üçüncü bölümde 19. yüzyılda kadı okullarında en ağırlıklı ders olan Dürer dersi ile Filibeli Halil Fevzi Efendi tarafından Dürerü’l-hükkâm fî şerhi Gureri’l-ahkâm’dan hazırlanıp 1867’de risale olarak neşredilen imtihan sorularının tercümesi yapılmış, muhtevası tanıtılarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Çalışmanın son kısmında ise bu imtihanın soruları ile cevaplarının tercümesi yer almaktadır.en_US
dc.language.isoturen_US
dc.identifier.doi10.33460/beuifd.1177661
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectİslam Hukukuen_US
dc.subjectOsmanlı Kazâ Teşkilatıen_US
dc.subjectKadı tayinien_US
dc.subjectİmtihanen_US
dc.subjectNüvvâben_US
dc.subjectFilibeli Halil Fevzi Efendien_US
dc.subjectDürerü’l-hükkâm Islamic Lawen_US
dc.subjectOttoman Jurisdiction Organisationen_US
dc.subjectAppointment of q?d?en_US
dc.subjectExamen_US
dc.subjectNuww?ben_US
dc.subjectKhal'l Fawz? Afand?en_US
dc.subjectDuraru'l-Hukk?men_US
dc.titleOsmanlı’da Kadılar İçin Yapılan İmtihanlar ve 19. Yüzyıldan Bir İmtihan Örneği: Filibeli Halil Fevzi Efendi’nin Risale-i İmtihâniye fî Bâb-i Bey‘i’l-fâsid mine’d-Dürer’ien_US
dc.typearticleen_US
dc.relation.ispartofBÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİen_US
dc.departmentFakülteler, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümüen_US
dc.identifier.volume9en_US
dc.identifier.issue2en_US
dc.identifier.startpage339en_US
dc.identifier.endpage388en_US
dc.institutionauthorDinç, Emine Nurefşan
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.identifier.trdizinid1144050en_US


Bu öğenin dosyaları:

Thumbnail

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster