TÜRK KÜLTÜRÜNDE GÜVERCİNLİK VE KUŞ EVLERİ VE GÜNÜMÜZE YANSIMALARI
Özet
Farklı medeniyetlerde tarih boyunca kuşlara önem verilmiştir. Uçabildikleri için kutsal
sayılmış ve değerli görülmüşlerdir. Toplumların sanat eserlerinde, bayraklarında ve paralarında yer
almışlardır. Kuşlardan düzenli ve sistematik olarak besin ve gübre elde edilmesi için güvercinlikler
meydana getirilmiştir. Örnekleri Osmanlı Dönemi yapılarında görülen kuş evleri ise sadece kuşların
barınması için yapılmaları ile güvercinliklerden farklıdır. İnsanlara ait yapıların cephelerinde yer alırlar.
Cami, konut, köşk ya da saray gibi gösterişli yapılara benzer şekilde gerçekleştirilenleri vardır. Türk
Toplumu’nun hayvanlara duyduğu önemi yansıtmış, dönemin mimari üslup özelliklerini göstermiş,
mimari yapılar için ek belge niteliği taşımış ve yapıları estetik açıdan bütünlemişlerdir. Kuşlar için
meydana getirilmiş yapılar, günümüzde bakımsızlık nedeniyle yok olmaktadırlar. Yeni yapılanlar ise
sınırlı uygulamalar şeklindedir.
Makale kapsamında önce güvercinlikler ve kuş evlerinin yapım amaçları, çeşitleri, mimari özellikleri,
yapımlarında kullanılan malzemeler, zaman içinde değişimleri hakkında bilgi verilmiştir. Ardından yurt
dışı ve yurt içinde gerçekleştirilen güncel tasarımlar aktarılmıştır. Kuş evlerinin günümüzde yapılmama
nedenleri, geçmiş ve günümüz koşulları üzerinden tartışılmıştır. Seri olarak üretilebilecek, yapım
maliyetini arttırmayacak, bakım ve onarım masrafı olmayacak, mevcut yapım teknikleri ile uyumlu
bir kuş evi önerisi üzerinde durulmuştur. Tasarım, İtalya’da 2012 yılında gerçekleştirilen Double Track,
the Tenth International Trieste Contemporanea Design Contest (Onuncu Uluslararası Trieste Çağdaş
Tasarım Yarışması’nda) özel mansiyon (special mention) ödülü almış ve çeşitli etkinlikler kapsamında
sergilenmiştir.
Cilt
10Sayı
2Bağlantı
https://doi.org/10.20488/sanattasarim.876545https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1144463
https://hdl.handle.net/20.500.11776/12004