Koronavirüs Hastalığı-2019 Hastalarının Tırnak Dibi Kapilleroskopisi ile Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Mikrovaskülopati, Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) hastalığı komplikasyonlarında rol alan mekanizmalardan biridir. Tırnak dibi kapilleroskopisi (TDK) mikrovasküleriteyi değerlendirmede kullanılan non-invaziv bir yöntemdir. COVID-19 hastalarında endotel disfonksiyonu ve mikrovaskülopatinin saptanmasında yol gösterici olabilir. Gereç ve Yöntem: Şiddetli akut solunum yolu sendromu-CoV-2 testi pozitif çıkmış 54 hastaya TDK yapıldı ve hastalar kapiller yoğunluk, mimari ve morfoloji açısından değerlendirildi. Anormal ve normal kapilleroskopi bulguları olan hastalar COVID-19 klinik semptomları açısından karşılaştırıldı. Bulgular: Çalışmaya alınan hastaların %72’si erkek, yaş ortalaması ise 35,6±11,6 idi. Toplamda 22 hastada (%41) anormal kapilleroskopik değişikliklerden en az 1 tanesi vardı. Kapilleroskopik yaygın anormallikler ise sırasıyla, perikapiller ödem (%43), genişlemiş ve dilate kapil (%24), tortiyozite kapiller (%22) oldu. Hastaların %17’sinde hiperenflamatuvar yanıt görüldü ve 1 hastada yoğun bakım ihtiyacı oldu. Anormal kapilleroskopik değişliği olan hastalarda hiperenflamatuvar yanıt, antisitokin kullanımı ve tromboz sıklığı artmıştı. Sonuç: COVID-19 hastalarında anormal kapilleroskopik bulgular sıklıkla gözlenmiştir. Anormal kapilleroskopik bulguları olan hastalarda hiperenflamatuvar yanıt ve antisitokin ilaç kullanımı sıklığının artması hiperenflamasyon ile mikrovaskülopati arasında bir ilişki olabileceğini düşündürmektedir. TDK’nın, COVID-19 hastalığı klinik tutulumları ile ilişkisini değerlendirmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.