| dc.description.abstract | Amaç: Valproat yaygın olarak kullanılan, tedavi dozlarında hematolojik ve hematolojik olmayan yan etkilere sahip antiepileptik bir ilaçtır. Bu çalışmada; tedavi dozunda kullanılan valproatın bilinen hematolojik yan etkilerinin (trombositopeni, lökopeni, anemi, makrositoz) ilaç kullanım süresi, dozu ve serum seviyesi ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çocuk nöroloji polikliniği tarafından epilepsi tanısı ile takip edilen ve en az 3 aydır valproat kullanmakta olan hastalar çalışmaevrenini oluşturmuştur. Hastaların tedavi alma süreleri, kullandıkları valproat dozları, tam kan sayımı ve serum valproat düzeyleri dosyalarından kaydedilmiştir. Valproat dışında ilaç kullanan, başka bir sistemik ve/veya hematolojik hastalığı olan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir.Bulgular: Çalışma kriterlerini karşılayan 112 hastadan 80’inin serum valproat düzeyi ve hemogram sonuçlarına ulaşılabildi. Hastaların 30’u (%37,5) kız idi. Yaş ortalamaları 8,2±4,8 yıl (1-16 yıl), tedavi süreleri ortalaması 19,93±16,4 ay (3 ay-10 yıl) idi. Valproat kullanım dozu 20-60 mg/kg/gün arasında değişmekte idi. Hastaların 34’ünde (%42) en az bir hematolojik yan etki geliştiği saptandı. Bu yan etkiler makrositoz (%18,7), trombositopeni (%17,5), lökopeni (%12,5) ve anemi (%7,5) idi. Trombositopeni ile valproat kullanım süresi arasında ilişki yok iken, ilaç kullanım dozu ve serum seviyesi ile anlamlı ilişki saptandı. Makrositoz ile sadece serum valproat seviyesi arasında ilişki saptandı. Lökopeni ve anemi ile valproat kullanım süresi, dozu ve serum seviyesi arasında ilişki saptanmadı.Sonuç: Epilepsi tedavisinde kullanılan valproatın hematolojik yan etkilerinin nadir olmadığı, bu yan etkilerin önceden tahmin edilemeyeceği görülmektedir. Bu nedenle hastaların takibinde tam kan sayımının değerlendirilmesinin yeterli olacağı ve yan etkiler açısından ailelerin bilgilendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. | en_US |
