Farklı Toprak Ordolarında Yetiştirilen Ayçiçeği Çeşitlerinin Verim ve Bazı Bitki Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, 2013, 2014 ve 2015 ayçiçeği yetiştirme sezonlarında Tekirdağ İli Marmara Ereğlisi İlçesi Yeniçiftlik Mahallesi lokasyonunda Trakya Bölgesinde ağırlıklı olarak yer alan Typic Xerorthent, Typic Haploxerept ve Typic Haploxerert alt grubunda sınıflandırılan tarım arazilerinde yürütülmüştür. Araştırmada LG5580, P64LL05, Maxtor ve Bosfora yağlık ayçiçeği hibrit tohum çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Araştırmada bitki boyu, tabla çapı, tohum verimi, rutubet oranı incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; çeşitlerin bitki boyu uzunlukları 119,0- 156,2 cm, tabla çapı genişlikleri 16,9- 2,8 cm, rutubet oranları %4,50- 8,56, tohum verimleri 160,0- 255,0 kg/da arasında değişmiştir. Ürün deseni için bölge ve ülke genelinde ayrıntılı toprak sınıflandırması yapılması gerekmektedir. Araştırmamızda görüldüğü gibi değişik toprak ordolarında yetiştirilen ayçiçeği tohumlarından elde edilen, ülke ekonomisini de direk olarak etkileyen verim arasında önemli farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada kullanılan toprak ordolarında tohum çeşitlerinden P64LL05 ve Bosfora öncelikli olarak tercih edilmesi önerilmektedir. Ayçiçeği yetiştiriciliği için en önemli ekonomik parametere olan tane verimi değerine göre; çiftçi, bölge ve ülke ekonomisine olumlu yönde katkısı bakımından ayçiçeği tohumlarının öncelikli olarak Vertisol toprak ordosunda yetiştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Entisol ve İnceptisol ordolarında ayçiçeği ekiminin yapıldığı gerçeği göz ardı edilmemelidir. Bunun için ürün yetiştirilen topraklarının özellikleri bilinerek tohum seçiminin yapılması gerekliliği çalışmanın sonuçlarıyla da bir kez daha gözler önüne serilmiştir.

This research was carried out in agricultural lands classified in Typic Xerorthent, Typic Haploxerept and Typic Haploxerert subgroups, which are predominantly located in Trakya Region in Tekirdağ Province Marmara Ereğlisi District Yeniçiftlik Town in 2013, 2014 and 2015 sunflower growing seasons. LG5580, P64LL05, Maxtor and Bosfora oil sunflower hybrid seed varieties were used as material in the study. Plant height, head diameter, seed yield, and moisture content were investigated in the study. According to the research results; plant height of the varieties varied between 119.0- 156.2 cm, head diameter of 16.9-2.8 cm, moisture content 4.50- 8.56%, seed yields between 160.0- 255.0 kg da-1 . Detailed soil classification across the region and country is required for crop pattern. As seen in our research, it has been determined that there are important differences between the yield obtained from sunflower seeds grown in different soil orders, which directly affect the country's economy. It is recommended to prefer primarily seed varieties P64LL05 and Bosfora in the soil ordos used in the study. According to the seed yield value, which is the most important economic parameter for sunflower cultivation; it has been concluded that sunflower seeds should primarily be grown in Vertisol soil order in order to contribute positively to the farmer, region and country economy. The fact that sunflower is planted in Entisol and Inceptisol orders should not be overlooked.For this purpose, the necessity of choosing seeds by knowing the properties of the soils where the crop is grown has been revealed once again with the results of the study.