Tekirdağ ilindeki çevre sorunlarının analizi

Abstract

Türkiye’deki endüstrileşme hareketleri incelendiğinde; çevresel özelliklerin dikkate alınmadığı, yerleşim alanlarının ve tarımsal toprakların çevre sorunlarıyla karşı karşıya kaldığı ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin gerçekleştirilemediği görülmektedir. Sanayileşmeyle birlikte artan nüfus, bertaraf edilemeyen atıklar, doğal kaynakların aşırı kullanımı, tarım ve orman alanlarının önlenemez kaybı temel çevresel sorunları oluşturmaktadır. Tekirdağ ili düz ve derin bir toprak yapısına ve oldukça verimli arazilere sahiptir. Bu nedenle il geçmişte önemli bir tarım kentiydi. İlde yaygın olarak yetiştirilen ürünler buğday ve ayçiçeğidir. 1931 yılında üzüm üretiminin değerlendirilmesi amacıyla Tekel Şarap ve İçki Fabrikası kurulmuştur. Daha sonra buğday ve ayçiçeğinin işlenebilmesi için un ve yağ fabrikaları kurulmuştur. Böylece, ilde sanayileşme hareketi başlamıştır. Tekirdağ, konumu itibariyle; hem İstanbul’a yakınlığı, hem de kara, deniz ve demiryolu güzergahı üzerinde bulunması nedeniyle yatırımcının tercihi haline gelmiş, bu durum da hızlı ve plansız sanayileşmeyi, hızlı nüfus artışını ve buna bağlı olarak da çevre sorunlarını beraberinde getirmiştir. Amaç dışı arazi kullanımı, su kirliliği, hava kirliliği, toprak kirliliği ve bunların sosyal ve ekonomik etkileri ilde görülen önemli çevre sorunlarıdır. Özellikle evsel ve endüstriyel kaynaklı atıksularla, bölgenin önemli bir yerüstü su kaynağı olan Ergene Nehri’nin kirlenmesi bölgede yapılan tarımı olumsuz etkilemekte, ürünlerde verim ve kalite kayıplarına neden olmaktadır. Endüstriyel işletmelerin neredeyse tamamının bünyelerinde atıksu arıtma tesisleri mevcut olmasına rağmen yerüstü su kirliliği sorunu giderek artmaktadır. Bu sorunun çözümü için atıksu arıtma tesisleri daha verimli çalıştırılmalı ya da ortak arıtma tesisleri kurulmalıdır. Çevre ve Orman Bakanlığı adına İl Çevre ve Orman Müdürlüklerince yapılan inceleme, denetim ve kontroller, ilde mevcut çevre kirliliğini önleyecek yasal dayanaklar çerçevesinde olmalı, bu konuda Çevre Mevzuatı’nda gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Araştırma ile Tekirdağ ilinin mevcut doğal kaynakları, tarım ve sanayi sektörleri incelenmiş olup, ilde yaşanan çevre sorunları değerlendirilmiş ve bunların çözümü için çeşitli öneriler sunulmuştur. İlde sürdürülebilir kalkınmanın sağlanabilmesi için alınması gereken önlemler belirtilmiştir. Ergene Havzasında oluşan çevre kirliliği sorunlarının çözümü için, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlatılan ve onaylanan Çevre Düzeni Planları ve hükümleri, kalkınma ve çevre koruma kavramlarını bir bütün içerisinde ele alan sürdürülebilir kalkınma anlayışı çerçevesinde uygulanmalıdır.

Industrialization movements in Turkey is examined; it appears that environmental features are not taken into account, residential areas and agricultural lands are exposed to environmental problems and sustainable development objectives are not realized. Population increasing with industrialization, wastes which can not be disposed, excessive use of natural resources, agricultural and forest areas that can not be checked are important environmental problems existing in Turkey. Tekirdağ has flat, deep soil structure and fertile lands. Therefore, it was an important agricultural city in the past. The crops grown widely in Tekirdağ are wheat and sunflower. In 1931, Tekel Şarap ve İçki Fabrikası was established in order to evaluate grape production. Later, flour and sunflower oil factories was established to be processed of wheat and sunflower. Thus, the movement of industrialization began in the province. Tekirdağ, according to its location; due to both of proximity to İstanbul and the presence on the route of land, sea and rail has become the preference of investors. This case brought about rapid and unplanned industrialization, rapid growth of population and as a result of these environmental problems. Using land out of aim, water pollution, air pollution, soil pollution and their social ve economic impacts are important environmental problems in Tekirdağ. Especially, industrial and household based waste waters and the pollution in Ergene River which is an important surface water source affects agricultural activity in the region negatively and causes losses of yield and quality in production. Although, almost all of industrial firms in Tekirdağ have waste water treatment systems, the problem of surface water pollution is been increasing gradually. For the solution of this problem, waste water treatment systems should be operated more efficiently or common waste water treatment systems should be established. Common treatment systems will contribute to lower treatment costs of industrial companies and audit costs of The Ministry of Environment and Forestry. Examinations, audits and controls realized by The Province Managements of Environment and Forestry on behalf of The Ministry of Environment and Forestry must be within framework of legal basis that could prevent existing environmental pollution in the province, necessary arrangements in Environmental Legislation must be made about this matter. Existing natural resources, agricultural and industrial sectors were examined, environmental problems in the city were evaluated and various suggestions were presented for the solution of these problems in these research. The necessary measures to achieve sustainable development in the province were explained. Environmental Arrangement Plans and their decisions prepared and approved by The Ministry of Environment and Forestry should be applied within the framework of sustainable development that considers the concepts of development and environmental protection in a holistic manner for the solution of the issues of environmental pollution in Ergene River Basin.