Çağdaş Konutun Olay Örgüsüne Disiplinlerötesi Yaklaşım: İstanbul, Viyana, Amsterdam

Abstract

Bu makale, günümüzün transmodernparadigma olarak tanımlanan ve küreselölçekte değişen düşünme biçimleri, kentselmekansal örüntüleri ve yeni kent anlatılarınıyönlendiren bir çerçevede, çağdaş konutunoluşum stratejilerini (olay örgüsünü) yenidenokumaya dayalıdır. Küreselleşmenin kentyapılarına getirdiği değişim / dönüşümolgusunu tetikleyen fragmanlar odakalınarak yapılan yeniden okuma, düşünümsel(refleksif) bir çerçeve modele dayanır veçağdaş konut, kent ve alımlayıcı arasındabeliren yeni ilişki ağları üzerindendisiplinlerötesi bir yaklaşımla ele alınır.Çalışmada, kent yaşamının parçalılığınıvurgulayan ve fragmanlar olarak tanımlanankavramlar üzerinden kent-konut-alımlayıcıilişkilerinin birbirine eklemlenme sorunsalıtartışılmaktadır. Amaç; fragmanların çağdaşkonutta geçici ve dönüştürücü birerpotansiyel oluşlarına değinerek, değişenkoşullar altında konutun yenidenanlamlandırılmasına yöneliktir. Bu yaklaşım,Deleuze ve Guattari’nin köksap (rizom)kavramı ile örtüşen ve “üç boyutlu bir anlatısorgulama mekanı”nın yaratımı ile ilgilidir.Bu çalışma; çağdaş konuta dair bir yenidenokuma modeli önerisi olarak; araştırmacınında alımlama sürecinin önemli bir parçasıolduğu; dünyayı gözlemlemek veaçıklamaktan çok, anlama ve yorumlamayadayalı olan “fenomenolojik veyorumsamacı” bir yaklaşımla, sanatsalaraştırmanın da teknikleri kullanılarak elealınmaktadır. İstanbul Narcity, ViyanaDonau City ve Amsterdam Doğu LimanBölgesi konut örneklemleri üzerindenyapılan görüşmeler ve eşzamanlı olarakgerçekleştirilen disiplinlerötesi deneysel birsanat çalışması ile çağdaş konutun olayörgüsündeliteratür araştırması ilebelirlenenhız, deneysellik ve esneklikfragmanlarının dönüştürücü etkenler olduğuortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada,Massumi’nin terminolojisiyle “içerik” ve“ifade” haline gelen fragmanların “biraradalık” durumuna işaret ettiği, geleceğinkentlerinde konut alanlarının belirsizliklerkarşısında göstereceği esneklik açısından birplanlama stratejisi olarak imgesiz bir durumyarattığı ileri sürülmektedir.

This article is a re-reading of narrative of contemporary housing within the framework of transmodern paradigm which orients changing ways of thinking, urban-spatial patterns and new urban narratives in a global context. Re-reading by focusing on the fragments that trigger the change / transformation phenomenon that globalization brings to urban structures is based on a reflexive framework model and contemporary housing is evaluated with a transdisciplinary approach emerging from new networks of relationships emerging between the city and the perceiver. In the article, the problem of articulation emerging between the urban-housing-perceiver relationships is discussed in terms of the concepts which emphasize the fragmentation of urban life and which are defined as fragments. The aim is to reinterpret housing under changing circumstances by referring to the potentiality of the fragments as temporary and transformative in contemporary housing. This approach is concerned with the concept of rhizome, defined by Deleuze and Guattari and overlaps with the creation of threedimensional narrative inquiry space. As a model proposal for re-reading of contemporary housing, this study is conducted through a phenomenological and hermeneutical approach based on understanding and interpretation rather than observation and explanation of the world and using techniques of artistic research, where the researcher is also an important part of the perception process. Depending on the interviews and simultaneously conducted transdisciplinary art project, Istanbul Narcity, Vienna Donau City and Amsterdam Eastern Dockland housing areas display speed, experimentality and flexibility determined by the literature research as emerging fragments as the transformative factors of the contemporary housing. In this study, it is suggested that these fragments that became the “content” and “expression” in terms of Massumi’s terminology, refer to an in-betweenness state, creating an imageless condition as a planning strategy in terms of the flexibility against uncertainties that housing areas may confront in future cities.