Turizm işletmelerinde kriz yönetimi uygulamalarının örgütsel öğrenme ve işletme performansı açısından ampirik olarak analizi

Abstract

Turizm işletmeleri homojen yapısı nedeniyle büyük bir risk içermektedir ve dünyada meydana gelen olumlu ve olumsuz her türlü olaydan çok hızlı bir şekilde etkilenebilmektedir. Özellikle krizler, turizm işletmeleri için büyük bir tehdit olarak görülmekte, oluşabilecek ani bir tehdit işletmelere büyük zararlar verebilmektedir. Bu nedenle, turizm işletmelerinin krizlere karşı hazırlıklı olmaları ve yaşadıkları krizlerden dersler çıkararak, bunu bir öğrenme kaynağına çevirmeleri gerekmektedir. Bu bilgiden yola çıkarak bu çalışmada, turizm işletmelerinde kriz yönetimi uygulamalarının örgütsel öğrenme ve işletme performansı açısından ampirik olarak analizinin yapılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Antalya ve İstanbul’da faaliyet gösteren 100 adet beş yıldızlı otelin üst düzey yöneticisine anketler uygulanmıştır. Üç bölümden oluşan araştırmanın, birinci ve ikinci bölümünde kapsamlı bir literatür taraması yapılmış; işletmelerde kriz yönetimi kavramı incelenerek, turizm işletmeleri üzerindeki uygulamalar ele alınmıştır. Ayrıca örgütsel öğrenme ve işletme performansı konusunda yazında yapılan araştırmalar incelenmiştir. Araştırmanın son bölümü ise, hipotezlerin test ve analiz edilmesine ilişkin bilgileri içermektedir. Yapılan anketler sonucunda elde edilen veriler, SPSS (Statistical Package for Social Sciences) ve LISREL (LInear Structural RELationships) programında analiz edilmiştir. Çalışmada ilk olarak frekans analizi yapılmıştır. Kriz yönetimi uygulamaları, örgütsel öğrenme ve işletme performansı ölçeklerinin geçerliliğini ölçmek için faktör analizi yapılmıştır. Öncelikle verilerin açıklayıcı faktör analizine uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ÖrneklemYeterlilik Testi ve Bartlett Küresellik Testi yapılmıştır. Araştırmada kullanılan ifadelerin faktörleştirilmesi için Özdeğer İstatistiği yapılmış ve hangi ifadelerin, hangi faktör altında toplandığı faktör yükleri ile belirlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi aşamasında ise faktörlere ait tanımlayıcı istatistikler yapılmış, modelin verilere uygun olup olmadığını belirlemek için uyum iyiliği değerleri incelenmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda Faktörler ve ölçekler arasındaki ilişkinin incelenmesi için Pearson Korelasyon analizi, işletme büyüklüğüne ilişkin verilerin analizi için ise kümeleme analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgulara göre kriz yönetimi uygulamaları, örgütsel öğrenme ve işletme performansı ölçeklerinin geçerliliği kabul edilmiştir. Hipotez testleri sonucunda turizm işletmelerinde kriz yönetimi kapsamında yapılan işletmenin bakım ve onarımı ile ilgili uygulamaların ve devlet destekleri ile uygulamaların örgütsel öğrenmeyi pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Buna ek olarak örgütsel öğrenmenin bilgiyi yayma boyutunun, işletme performansını pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Tourism companies comprise a big risk because of its homogeneous structure and can be affected very quickly from any negative events positive occurring in the world. In particular crises seen as a major threat for the tourism companies and an imminent threat can cause great harm to the companies. Therefore, tourism companies must be prepared to deal with the crisis, learn from the lessons and this should turn into a learning resource. This study is aimed to analyse of crisis management practices in the tourism establishments in terms of organizational learning and business performance. It’s aimed to determine whether the tutorial features of the hotels in Turkey, how they react to the crisis, what kind of measures they take to the business operation and performance during the crisis. In addition to that, it’s aimed to contribute to the literature on the research subject, the research will be done in this area and operators are intended to guide the submission of proposals. In this context, considering the data of Turkish Culture and Tourism Ministry 2014 (October), certified five-star hotels are included to research which have the most bed capacity and the province of Antalya and the city hotel is the city where the number of rooms at most five star hotels, bed and Istanbul province to investigate the number of rooms are included within the scope. The research consists of three parts, it’s made a comprehensive literature review on the first and second sections; examining the concept of crisis management,and applications on the tourism establishments were discussed. In the second part of the study, the research has been examined and conducted on organizational learning and firm performance. The final section of the reseacrh, includes information relating to the testing and analysis of the research hypothesis. The obtained survey data were analyzed by SPSS package program (Statistical Package for Social Sciences). Firstly, frequency analysis was performed in this study. Kaiser-Meyer-Olkin analysis (KMO) and Bartlett Sphericity Test Sample Proficiency Test was conducted to determine whether the data according to the explanatory factor. The expressions used in the study was determined by factor loadings under which factors are collected. At the stage of confirmatory factor analysis, descriptive statistics is performed on the factors. Confirmatory factor analysis is performed at the stage of descriptive statistics on the factors. To examine the relationship between factors and scales Pearson Correlation and to examine the analysis the data related to company size cluster analysis was conducted. As a result of analysis according to the findings, the validity of crisis management applications, organizational learning and business performance scale had been accepted. According to hypothesis testing result, it’s been found that maintenance and repair applications under the crisis management made and applications with the support of government effects organizational learning positively. In addition to that, it concluded that dissemination of information dimension of organizational learning has a positive impact on business performance.