Organize sanayi bölgesi (OSB) Ortak arıtma tesislerinde yatırım ve işletme maliyeti katkı paylarının hesaplanmasına ilişkin metadolojik yaklaşım
Abstract
Nüfusun hızlı artışı ve endüstrileşmenin bir sonucu olarak çevre kirliliği tüm dünyada bir sorun haline gelmiştir. Ortak atıksu arıtma tesislerinin kurulması ile birlikte bu tür sorunların önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Ortak atıksu arıtma tesisleri daha çok Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) gibi farklı endüstrilerin bir arada bulunduğu yapılarda görülmektedir. Bu bölgelerde farklı sektörlerden birçok işletme yer almaktadır. Ortak atıksu arıtma tesislerinde atıksuyun arıtılmasının bir bedeli vardır ve bu bedel OSB’nde yer alan işletmeler tarafından karşılanmaktadır. Arıtma bedeli hesaplanırken; kirlilik yükü fazla olan işletmelerin arıtma bedeline daha fazla oranda katkı sağlamasına yönelik yaklaşımlar, işletmelerin proseslerini iyileştirmelerine, gerektiğinde üretimde kullandıkları hammaddeleri değiştirmelerine neden olacaktır. Bu çalışmayla OSB’nde atıksu deşarjlarının ve kirletici yüklerinin azaltılması ve yol açtığı çevre kirliliğinin büyük ölçüde önüne geçilmesi hedeflenmiştir.Çalışma kapsamında OSB’de yer alan beş farklı işletmenin kirlilik katkı payları yönetmelikteki hesaba göre ve önerilen formüle göre karşılaştırılmıştır. Bu çalışma sonucunda A işletmesinin ödeyeceği katkı payı %2,26 azalırken, B, C ve D işletmelerinde de sırasıyla %3,23, %35,90 ve %8,56 azalma olmuştur. Diğer yandan E işletmesinin ödeyeceği katkı payı %29,34 artmıştır. Önerilen katkı payı hesaplama yöntemiyle daha hakkaniyetli bir dağılım yapıldığı gözlemlenmiştir.