Arkeolojik Sitlerin Sürdürülebilirliği Kapsamında Arkeolojik Parklar

Abstract

İnsan yaşamının izlerini taşıyan arkeolojik sitler zengin tarihi ve kültürel verilere sahip olan geçmişin bilgi kaynaklarıdır. Arkeolojik sitlerin korunması kent kültürünün korunması ve sürdürülebilir kentsel gelişimler için oldukça önemlidir. Bu anlamda uluslararası düzeyde öneme sahip, özgün tarihi kentlerin sürdürülebilir kılınmak ve tarihi kentsel peyzajın korunmasını sağlamak amacı ile kent tarihinin ve kültürünü yeniden canlandırma stratejileri hayata geçirilmektedir. Arkeolojik sitleri canlandırma stratejisi olan arkeolojik parklar, kültürel ve arkeolojik miras yönetimi ile kentsel rekreasyonel faaliyetleri bir arada sunarken, kent içinde yeni bir yorumlama merkezi olarak değerlendirilmektedir. Tarihi alanların ve tarihi peyzajların korunması amaçlı oluşturulan bu parklar arkeolojik alanlar olarak görev üstlenebilecekleri gibi bir park ya da müze olarak da işlev görmektedirler. Tüm bu çeşitlilik arkeolojik parkların bileşenlerini oluşturmaktadır. Bu makalede; öncelikle, arkeolojik sit kavramına değinilerek, yerel kimliğin, kültürel ve sosyal çeşitliliğin sürdürülebilirliğini hedefleyen arkeolojik park yaklaşımı ortaya konmuş, sürdürülebilir arkeolojik sit uygulamalarında Türkiye'de gerçekleştirilebilecek güncel yaklaşımlar için öneriler geliştirilmiştir.

With their rich historical, cultural data, archaeological sites that bear the marks of human life are sources of information for the past. Conservation of archaeological assets is crucial for preserving city culture and developing sustainable settlements. In this manner, strategies for preserving historical urban landscape and reviving urban history and culture must be utilized in order to transform original historical settlements to sustainable cities. As an archaeological sites revival strategy, archaeological parks provide both cultural and archaeological legacy management and urban recreational activities and are seen as a new center for interpretation within cities. Those parks created in order to preserve historical sites and historical landscapes can either serve as archaeological sites parks and museums. And all of thisvariety makes up the components of archaeological parks. In this article an analysis of the archaeological park concept was made, them, the approach of archaeological park aiming the sustainability of local identity, socio-cultural diversity was explained. And finally, such design proposals for sustainable archaeological sites were set evaluating current applications conducted in Turkey.