Bazı Çok Yıllık Yem Bitkisi Türlerinin m2’deki Bitki Çıkışına Halomorfik Toprak Koşullarının Etkisi

Abstract

Tuzlulaşma, bitkilerin verimini azaltan, çimlenme ve fide gelişimi üzerine zararlı etkileri olan önemli çevresel stres faktörlerindendir. Yem bitkisi türlerinin çimlenme özellikleri üzerine tuzluluğun etkisini belirleyen pek çok laboratuvar çalışması vardır. Ancak tarla koşullarında yürütülmüş çalışma sayısı çok azdır. Bu çalışma normal, tuzlu, alkali ve tuzlu-alkali toprak koşullarının, korunga (Onobrychis sativa L.), yonca (Medicago sativa L.), Sarıçiçekli gazalboynuzu (Lotus corniculatus L.), Köpek dişi (Cynedon dactylon L.), Rodos otu (Chloris gayana L.), Yüksek çayır yumağı (Festuca arundinacea L.) ve Yüksek otlak ayrığı (Agropyron elongatum L.) türlerinin m2’de çıkış yapan bitki sayısı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırma tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak 2011 yılında Iğdır’ın Aralık İlçesi’nde kurulmuştur. Çalışma sonunda çıkış yapan bitki sayısı üzerine lokasyon, bitki ve ‘bitki x lokasyon’ interaksiyonu önemli (p<0.01) bulunmuştur. M2’deki en yüksek ve en düşük bitki sayıları aşırı tuzlu (383.2 adet) ve aşırı tuzlu-alkali (52.4 adet) topraklarda, Köpek dişi (383.0 adet) ve Rodos otu (20.1 adet) bitkilerinden tespit edilmiştir. Özellikle aşırı alkali ve aşırı tuzlu-alkali toprak koşulları tüm yem bitkisi türlerinin fide sayısında önemli azalmalara neden olmuştur. Ayrıca baklagil yem bitkisi türleri buğdaygillere göre tuzlulaşmadan daha fazla etkilenmiştir. Sonuç olarak bitki türlerine göre değişmekle beraber toprak tuzluluğu ve alkaliliğinin m2’deki fide sayısını önemli derecede etkilediği belirlenmiştir.

Salinization is one of the important environmental stress factors restricting productivity, seedling growth and germination of plants. There are many studies on salinity under laboratory conditions, but a few of studies under the field conditions. This study was conducted to determine the effect of normal, saline, alkaline and saline-alkaline soil conditions on plant numbers emerging in m-2 of sainfoin (Onobrychis sativa L.), alfalfa (Medicago sativa L.), Bird’s foot trefoil (Lotus corniculatus L.), Bermudagrass (Cynedon dactylon L.), Rhodes grass (Chloris gayana L.), Tall fescue (Festuca arundinacea L.) and Tall wheatgrass (Agropyron elongatum L.) The research was conducted completely randomized block design with three replications in Aralık District of Iğdır Province in 2011. The results showed that the effects of location, plant, ‘plant x location’ interaction were significant (p<0.01) on the number of plants. In m2, the highest and the lowest number of plants were obtained from saline (383.2 number) and salinealkali (52.4 number) soil conditions, and Bermudagrass (383.0 number) and Rhodes grass (20.1 number). Especially alkaline and salty-alkaline soil conditions have led to a significant reduction in the number of seedlings. Also, legume species are affected more than grasses from salinization. In conclusion, it was determined that the soil salinity and alkalinity significantly affected the number of plants.