Bitkilerde virüs hastalıklarına karşı dayanıklılık mekanizmaları

Abstract

Kültür bitkilerinde verimi ve kaliteyi, üretim materyalinin genetik potansiyeli, çevre kosulları, kültürel faaliyetlerin uygulanmasındaki basarı derecesi, bu bitkilerde görülen zararlılar ve hastalıklar ile yine bu bitkilere karsı yabancı otların rekabeti belirler. Baslıca bitki hastalık etmenlerinden virüslerin ve diger patojenlerin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak için kültür bitkilerinin genotipik, anatomik, morfolojik ve fizyolojik özelliklerinin degistirilerek onların hastalıklara karsı bagısık ve dayanıklı hale getirilmesi önemli bir biyoteknoloji arastırma konusudur. Bitki hastalık yönetiminin en etkili önlemi de hastalıklara karsı bagısık ve dayanıklı çesit kullanmaktır. Bitki ıslahında her geçen yıl önemli bilimsel gelismeler olmakta ve dolayısıyla bilgi birikiminin güncellenmesi geregi ortaya çıkmaktadır. Bu çalısmada, bitkilerde virüs hastalıklarına ve virüs vektörlerinin davranıslarına karsı olusan dayanıklılıgın biyokimyasal, kalıtsal ve genetik degisim mekanizmaları üzerinde yapılan bazı çalısmaların sonuçları özetlenmistir.

Actual yield of cultivated crops are determined by genetic potential, enviromental conditions, degree of cultivation success, harmfull effects of pest and diseases and the competition with weeds. In order to get rid of the advers effects of primary plant diseases caused by viruses and other pathogens, breeding immune and resistant cultivars by changing the genotypic structures, anatomical, morphological and physiological features of plants have become popular research subject of biotechnology. To obtain and the usage of immune and resistant cultivars is considered one of the best way of plant disease management. Scientific know how and scientific advances happens every year on plant breeding. So in this review the results of some research works on plant resistance against viruses and virus vectors were collected and the mechanisms of biochemical and genetic changes in plants were summarized.