Çeltikte (Oryza sativa L.) farklı ekim sıklıklarının kardeşlenme kapasitesi ile verim ve kalite unsurlarına etkisi

Abstract

Bu araştırma; 2009 ve 2010 yetiştirme dönemlerinde, Edirne Merkez ilçesine bağlı Değirmen Yeni Köyü yolu üzerindeki üretici tarlasında, tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada, 6 farklı ekim sıklığının (200, 300, 400, 500, 600, 700 tohum/m2) Osmancık-97 çeltik çeşidinin kardeşlenme kapasitesi ile verim ve kalite unsurlarına etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ekim sıklıklarının artmasıyla bitki boyu, ana salkım uzunluğu, ana salkım ağırlığı, ana salkımda tane ağırlığı ve bin tane ağırlığı artmış; kardeş sayısı, ana salkımda başakçık sayısı, hasat indeksi, hektolitre ağırlığı ve pirinç randımanı azalmıştır. Tane verimi ise, ekim sıklığının belli bir sınıra kadar artmasıyla (400 tohum/m2) artmış, daha sonra azalmıştır. Ele alınan ekim sıklıklarında, ana saptan sonra meydana gelen kardeş grubu sayısının artmasıyla salkım uzunluğu, salkımda tane sayısı ve salkım ağırlığı önemli bir şekilde azalmıştır. Sonuç olarak, Edirne ekolojik koşullarında yapılacak çeltik yetiştiriciliğinde istenilen verim ve kaliteye ulaşmak için 400 tohum/m2 ekim sıklığının uygun olabileceği söylenebilir.

This research was carried out in the field of farmer at Degirmen Yeni village, Edirne in randomized complete block desing with four replications during 2009 and 2010 growing seasons. The aim of this study was to determine the effect of different sowing densities (200, 300, 400, 500, 600, 700 seeds/m2) on tillering capacity, yield and quality components in Osmancık-97 rice cultivar. Based on the results of this study, plant height, main panicle length, main panicle weight, grain weight per main panicle and thousand grains weight were increased by increasing of sowing density, the number of tiller, the number of spikelet per main panicle, harvest index, test weight and milled rice were decreased. Grain yield was increased up to 400 seed/m2, then decreased. Panicle length, the number of grains per panicle and panicle weight were singnificantly decreased by increasing the number of tiller grup for all sowing densities. As a result, it can be said that 400 seed/m2 sowing density is the most suitable to achieve the desired yield and quality in rice under Edirne ecological conditions.