Kırsal Yerleşimlerin Doğal ve Sosyo-kültürel Peyzaj Değerlerinin Belirlenmesi: Kırklareli Kocayazı ve Kula Köyü Örneği

Abstract

Bu çalışmada, Kırsal alanlar; arazi yapısı, üretim biçimi, yerel peyzaj karakteri gibi doğal ve sosyo-kültürel değerleri ile özgünlük taşırlar ve özgün peyzaj değerlerinin tespiti planlama ve tasarım çalışmalarında etkendir" hipotezi üzerinde kurgulanmıştır. Bu kapsamda, çalışmada, Kırklareli İli Kocayazı ve Kula köyü özelinde doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerlerinin saptanarak, yere özgün karakteristiklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede; literatür verileri ile arazi çalışmalarına dayalı olarak doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerlerine ilişkin yerel potansiyel belirlenmiştir. CBS aracılığı ile ArcGis 10.1 programı çerçevesinde topoğrafik yapı (yükseklik, eğim, bakı), hidrolojik yapı, büyük toprak grupları, arazi kullanım yetenek sınıfları, erozyon durumu, meşcere durumu, şimdiki arazi kullanım durumu ile tarihi ve arkeolojik değerlere ilişkin haritalar üretilmiştir. Literatür verileri, arazi çalışmaları ve haritalardan elde edilen verilere ilişkin olarak, doğal ve sosyo-kültürel kimlik kartları oluşturulmuş ve BEK Analizi ile de değerler ve potansiyeller belirli kavramlar eşliğinde ortaya konmuştur. Sonuç olarak, Kocayazı ve Kula köyleri arazi yapısı, etnik kökeni, yerleşim biçimi, folklorik değerleri, ekonomik yapısı gibi doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerleri ile yerel karakteristiklere sahip olduğu belirlenmiştir.

This study is built on the hypothesis that "Rural areas have originality with their natural and socio-cultural values such as land structure, production style, local landscape character, and the determination of original landscape values is a factor in planning and design studies". In this context, it was aimed to determine the natural and socio-cultural landscape values of Kırklareli Province Kocayazı and Kula villages and their unique characteristics in this study. Based on literature data and field studies, local potential for natural and socio-cultural landscape values has been defined. Maps of topographic structure (elevation, slope, aspect), hydrological structure, large soil groups, land use capability classes, erosion status, stand status, current land use status and historical and archaeological values were produced via ArcGis 10.1 program within the framework of GIS. Regarding the data obtained from literature, field studies and maps, natural and socio-cultural identity cards were created and values and potentials were revealed within certain concepts with BEK Analysis. As a result, it has been specified that Kocayazı and Kula villages have natural and sociocultural landscape values and local characteristics such as land structure, ethnic origin, settlement style, folkloric values, and economic structure.