Çapa traktörleri için tork ve çeki kuvvetini saptamak amacıyla bir test düzeneğinin geliştirilmesi

Abstract

Ülkemizde yaygın olarak kullanılan standart traktörlerinin tork ve çeki kuvveti ölçümleri için değişik deney düzenekleri mevcut olsa da tek akslı bahçe traktörleri için, araştırma ve geliştirme amaçlı bir tork ve çeki kuvveti ölçüm düzeneğinin eksikliği göze çarpmaktadır. Bu araştırmanın amacı; ülke genelinde yaygın olarak kullanılan tek akslı bahçe traktörünün farklı ekipmanlarla çalışma koşullarında tork ve çeki kuvvetininin ölçülebilmesi amacıyla bir ölçüm düzeneğinin geliştirilmesidir. Torkmetre ve çeki kuvveti ölçmeye yarayan yük hücresinin traktöre takılabilmesi ve ölçüm yapılabilmesi için bir ölçme sistemi tasarlanmıştır. Ölçme sistemi 60 mm çapında St50 çelik malzeme kullanılarak üretilmiş ve ölçüm cihazlarının traktöre uyumlu bir şekilde montajı sağlanmıştır. Yapılan bahçe denemelerinde geliştirilen ölçme sistemi farklı alet ve makinalarla çalıştırılarak test edilmiştir. Denemelerin yapıldığı bahçe % 26,16 kil, % 24 silt, % 49,84 kum içeren kumlu killi-tın bir toprak yapısına sahip olup nem içeriği ise % 4,2 dir. Ölçümler sırasında ekipman olarak tek kulaklı bahçe pulluğu, ark pulluğu, toprak frezesi ve tarım arabası kullanılmıştır. Elde dilen veriler bir arabirim yardımıyla bilgisayara aktarılarak kaydedilmiştir. Denemeler 3 tekerrürlü olarak yapılmıştır. Yapılan denemeler incelendiğinde; tek kulaklı bahçe pulluğunda minimum değerin 231,90 N , maksimum değerin 1350,75 N, ark pulluğunda minimum 373,77 N , maksimum 961,36 N, tarım arabasında minimum 81,00 N , maksimum 615,13 N çeki kuvveti değerleri olduğu ve toprak frezesinde ise okunan minimum tork değerinin 60 Nm, maksimum 100 Nm olduğu gözlenmiştir. İmalat ve kullanım aşamalarında uygun traktör motor tork ve çeki kuvveti ile uygun ekipman kullanımını dikkate almak ekonomik ve efektif bir tarım açısından büyük önem arz etmektedir. Elde edilen veriler gerek üretim aşamasında gerekse traktör-ekipman ilişkisinin efektif biçimde kurulabilmesinde kullanılabilecektir.

Although existing of different measurement systems for measuring torque an draft forces of standard tractors used widely in Turkish agriculture, There is lack of test apparatus used in research and development for a single-axle tractors. Objective of this research is to develop a measurement system for hoeing tractor with single axle to measure pulling force and torque when it works with different agricultural equipments. A measurement chassis was designed to attache torque-meter and loadcell used to measure draft force and to realize measurements. Measurement system was manufactured by using steel (St50) which its diameter was in 60 mm. and suitable connection of measurement devices (loadcell and torquemeter) to tractor establised. Measuring system developed in this study observed for possible problems during garden experiments for different equipments and machines. The garden where the tests have been realized has a sandy-clay soil texture. Contents is 26,16% clay, 24% silt, 49,84 %sand and its moisture is % 4,4. Single sock garden plough, arc plough, hoeing rotovator and garden trailer are used in field tests. Data have been saved on computer by using an interface. The tests have been carried out in three replications. Torque and draft force values were recorded without facing any problem. The obtained values are 231.90 N minimum , 1350.75 N maximum for single sock garden plough, 373.77 N minimum, 961.36 N maximum for arc plough, 81.00 N minimum, 615.13 N maximum draft forces for garden trailer and 60 Nm minimum, 100 Nm maximum torque values for hoeing roller. Taking into account of appropriate tractor engine torque and draft force and use appropriate equipment during manufacturing and application stages is greate significance in terms of economic and effective agriculture. Obtained data may be used for manufacturing processs of the tractor and establishing effective relationship between tractor and equipment