Adana'da Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi'ne Ait Bir Yapı Örneği; Adana Tren Garı

Abstract

19. yüzyılda tüm dünyada etkili olan endüstrileşme ve modernleşme hareketleri, İngiltere'de demiryollarının inşa edilmesiyle daha yaygın bir hale gelmiştir. Osmanlı İmparatorluğu ve genç Türkiye Cumhuriyeti'nde de 19. yy.'da inşa edilen demiryollarının büyük bir çoğunluğu İngiltere, Almanya, Fransa ve Rusya gibi yabancı yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu farklı yatırıcımlar tarafından yapılan Anadolu demiryolu hattı ve yapıları da bu yüzden çeşitlilik göstermektedir. Bu makalede, 19. yy. başında Anadolu demiryolu hattı üzerinde yer alan Adana tren istasyonu yapıları tespit edilerek, mimarlık tarihi kavramı ışığında incelenmekte ve Adana kentinde yaşayan ve dışarıdan ziyarete gelen insanların belleğinde yer eden mimari yapıların en dikkat çekicilerinden biri olan istasyon bir yerleşke olarak değerlendirilmektedir. Adana Tren istasyonu; garı (yolcu salonu), sosyal tesisleri, lojmanları ve bakım-onarım binalarından oluşmaktadır. Türkiye'de ana demiryolu istasyonları genellikle kent için önemli bir odak noktası olma özelliğindedir. Adana'nın kuzey demiryolu istasyonu ve binaları da kentin önemli odak noktası olma özelliğini taşımaktadır. Bugün "Sular Meydanı"nın kuzey cephesini oluşturan yapı grubu, görsel olarak da oldukça etkileyici bir şekilde, kente mimari bir anlam/ifade katmaktadır

Industrialization and modernization movements affecting the whole world, has become more common with the construction of railways in the UK in 19th century. The railways that were constructed in the Ottoman Empire and the early years of Republic of Turkey in 19th century, were also held by foreign investors from England, Germany, France and Russia. Anatolian railway and buildings shows a diversity by these variable investors. This article focuses on the buildings of Adana railway station which is on the Anatolian railway line in the 19th century on the light of the architectural history. Railway station covers; station (concourse), social facilities, housing and maintenance building. The main railway station in Turkey generally is characterized as an important focal point for the city. North railway station and the building of Adana also carries the distinction of being the major focus of the city. Today it makes an architectural urban sense by constituting the northern front assembly as "Sular Meydanı"